در تزریق در اپیدورال کودال ترکیبی از استروئید و داروی بیحسی موضعی برای درمان درد مزمن کمر و پشت بدن داخل کمر تزریق میشود.
عارضههای قابل درمان با تزریق اپیدورال کودال
رادیکولیت سیاتیک کمری: علائم این عارضه درد، ضعف یا تغییرات حسی در امتداد محل عبور عصب سیاتیک در پایین تنه است.
درد معمولاً در پشت بدن رو به پایین از باسن تا پایین پا منتشر میشود. برخی بیماران تغییرات حسی را با اصطلاح “سوزن سوزن شدن یا گزگز کردن” و درد را با صفتهای “درد تیز ناگهانی” توصیف میکنند.
فتق ، برجستگی دیسک (شایعترین دلیل سیاتیک): دیسکهای واقع بین هر دو مهره به مثابه ضربهگیر و محافظ عمل میکنند و اثر ضربه وارد بر ستون فقرات را به حداقل میرسانند.
انعطافپذیر بودن دیسکها موجب میشود آنها به سادگی رو به عقب در عرض رباطهای خارجی برجسته شوند و عصبهای مجاور را تحریک کنند.
بیماری دیسک یکی از شایعترین دلایل کمر درد مزمن و علت بروز حدود ده درصد از عارضههای کمر است.
تنگی فرسایشی کانال نخاعی کمر: این اختلال از باریک شدن قطر کانال نخاعی و در نتیجه تحت فشار قرار گرفتن عصب نشأت میگیرد. تنگی کانال نخاعی درد مستمر کمر و پایین تنه را در پی دارد.
بیماران مبتلا به این عارضه غالباً به سختی راه میروند، از درد مزمن کمر و پا شکایت دارند و با کاهش حس پایین تنه و محدود شدن فعالیت جسمی مواجه میشوند. بسیاری از این گروه از بیماران انتشار درد را در هر دو سمت پایین تنه و هر دو پا تجربه میکنند.
عمل
در این عمل استروئید درون فضای اپیدورال، یعنی محل قرارگیری ریشههای عصبی تحریک شده، تزریق میشود. تزریق کودال از طریق سوراخ خاجی به منظور درمان کمر درد انجام میشود. در این عمل از دو داروی بیحسی (لیدوکائین، بوپیواکائین) و استروئید با اثر بلند مدت استفاده میشود. استروئید التهاب و تحریک را کاهش میدهد، و داروی بیحسی چرخه درد ـ گرفتگی و انتقال گیرندههای درد را مختل میسازد. این داروها با منتشر شدن در دردناکترین سطوح ستون فقرات التهاب و تحریک را کاهش میدهند. کل این عمل معمولاً کمتر از ۱۵ دقیقه زمان میبرد.
آرام شدن سریع علائم مهمترین و مؤثرترین دستاورد تزریق داخل کانال است و به این ترتیب بیماران آنقدر تسکین مییابند تا بتوانند فعالیتهای روزانه و سبک زندگی پویا را دوباره ازسربگیرند.
در پژوهش گستردهای که به سال ۲۰۰۵ بر روی ۲۲۸ بیمار مبتلا به سیاتیک یک طرفه انجام شد، بیماران به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند، یک گروه سه تزریق استروئید در فضای اپیدورال کمر و گروه دیگر تزریق بیاثری را در وقفههای سه هفتهای دریافت کردند. گروه نخست پس از گذشت سه هفته از درمان با بهبود ۷۵ درصدی درد مواجه شدند.
از این روش میتوان در کنار داروهای دیگر و کاتتر کوچک بهره گرفت، که در این صورت با اصطلاح “درمان چسبندگیهای اپیدورال” یا “عمل راکز” از آن یاد میشود. این روش با هدف از بین بردن بافت همبند جای زخم در فضای اپیدورال انجام میشود. این بافتهای همبند غالباً پیآمد التهاب یا تحریک بلند مدت یا انجام شدن جراحی بر روی آن ناحیه در گذشته است.
مزایا
کمر درد عارضهای است که پزشکان درمان آن را بسیار دشوار میدانند. کمر درد به طور معمول با دورههای بهبود کاهش یا فرونشستن کامل علائم همراه است؛ هر چند درد غالباً عود میکند و به سندرم درد مزمن میانجامد.
کمر درد با توجه به نوع آسیب دیدگی به روشهای مختلفی از جراحی گرفته تا طب سوزنی و فیزیوتراپی درمان میشود.
عملهای جراحی در صورت کارآمد نبودن درمانهای محافه کارانه و نگهدارنده غیرجراحی و موفقیتآمیز نبودن آنها در کاهش درد انجام میشود. جراحی در صورت مواجهه با کمر درد دامن زننده به ضعف جدید، بیاختیاری روده یا مثانه، ناپایداری ستون فقرات یا عفونت توصیه میشود.
فتق شدید دیسک کمر، شکستگی یا جابهجایی جسم مهره و تنگی پیشرونده کانال نخاعی از علل احتمالی این تغییرات محسوب میشوند.
تنگی فرسایشی کانال نخاعی کمری متداولترین دلیل روی آوردن بزرگسالان بالای ۶۵ سال به جراحی ستون فقرات است.
در یکی از مطالعات به تازگی انجام شده به اثبات رسیده است که تزریق استروئید اپیدورال کودال تحت هدایت فلوئوروسکوپی (اسعه ایکس) روشی کاملاً ایمن برای مدیریت درد ناشی از تنگی کانال نخاعی به شمار میرود.
عوارض
بسیاری از بیماران به دلیل هراس از عوارض پس از جراحی ستون فقرات تمایلی به تن در دادن به این جراحیها ندارند.
البته تزریق استروئید در اپیدورال کودال نیز با عوارضی همراه است، اما خوشبختانه اثرهای جانبی این تزریق معمولاً اندک است.
این روش مدیریت درد یکی از درمانهای غیرجراحی مناسب برای بسیاری از بیمارانی است که از درد رنج میبرند. خونریزی، عفونت، سر درد و آسیب عصبی از عوارض رایج این تزریق به شمار میروند.داروهای مورد استفاده نیز اثرهای جانبی دارویی به دنبال دارد.
واکنش آلرژیک، قند خون بالا، کاهش پاسخ ایمنی و مستعد اضافه وزن شدن از این خطرهای احتمالی هستند. علاوه بر به کارگیری روش مناسب، با بهرهگیری از دستگاه فلوئوروسکوپی (اشعه ایکس) برای تعیین محل وارد کردن سوزن و نظارت بر نحوه پخش شدن دارو طی عمل میتوان چنین عوارضی را به حداقل رساند.
نتایج
دستاورد این تزریق برای بسیاری از بیمارانی که برای مدیریت کمر درد با انجام این عمل موافقت میکنند، بهبود عملکرد و کاهش درد به مدت چند سال است. به علاوه این تزریق امکان انجام عملهایی با تسکین طولانی مدت را میسر میسازد.
در صورت استمرار درد به مدت بیش از چهار هفته و شدید بودن درد بهتر است در اولین فرصت در مورد روشهای درمانی مناسب با پزشک متخصص مشورت کنید.مداخله زودهنگام احتمال ابتلا به سندرم درد مزمن تشدید شونده را کاهش میدهد.