درد ساق پا : علت و درمان

درد ساق پا که درپزشکی به عنوان سندروم فشار ناحیه میانی ساق پاشناخته شده است وبه دردی اشاره دارد که درقلم پا و جلوی ساق پا در قسمت تحتانی ایجاد میشود این اختلال شرایط التهابی در قسمت جلوی ساق پا است این درد در هنگام فعالیت های شدید مانند ورزش هایی که درآن ها توقف و حرکت انجام می شود که شامل ورزش اسکواش،تنیس یا بسکتبال است ایجاد می شود. دویدن های زیاد روی سطوح سخت هم میتواند ازدلائل بروز درد بعد از دویدن باشد. علت پا درد در قسمت ساق پا عبارتست از:

1-  ایجاد فشارهای زیاد روی ناحیه تحتانی ساق پا

2-  ایجاد فشار روی ماهیچه ها و عضلات ساق پا

درد در ابتدا هنگام انجام فعالیت های فیزیکی ایجاد میشود و سپس کاهش میابد و مجددا باز می گردد در بعضی از مواقع در حین انجام فعالیت های ورزشی با دویدن های طولانی مدت، درد ایجاد میشود در بعضی از مواقع هم درد استخوان ساق پا به تدریج به درد شدید تبدیل می شود، که انجام دادن فعالیت را برای فرد با مشکل مواجه میکند. یکی از مشکلات اساسی که وجود دارد دویدن هنگام بروز درد در افرادی است که دچار درد در قلم وساق پا میشوند بروز این درد نشان دهنده آسیب دیدگی ساق پا وبافت های اطراف آن است فشار برروی مچ پا باعث تشدید آسیب دیدگی و پایداری درد میشود. گینا یکی از قهرمانان دو بعد از برگزاری مسابقات قهرمانی سال 2009 بعد از اینکه 8 کیلومتر دوید ساق پای خودرا بوسیله یخ که در یک حوله قرار داد، پیچید.

علائم و نشانه ها

علائمی که معمولاً توسط بیماران توصیف می‌شود، شامل درد، گیجی، خستگی و اضطراب است. همچنین، علائم دیگری نیز وجود دارد از جمله کهیر یا جوش، تورم، تغییر رنگ و وضعیت ضعیف که توسط پرستاران و پزشکان ارزیابی می‌شود. بیماران ممکن است با دردهای خفیف و شدید در جلوی ساق پا در قسمت تحتانی آن روبرو شوند. در برخی از افراد، درد و ناراحتی هنگام انجام فعالیت‌های فیزیکی و در برخی دیگر پس از انجام فعالیت‌ها، به عنوان مثال پس از دویدن، به وجود می‌آید. این درد ممکن است به صورت پایدار باشد. بستگی به علت ایجاد درد، ممکن است درد در مناطق مختلفی از ساق پا مانند کنار ساق پا یا در عضلات ساق پا ایجاد شود. علائم مرتبط با درد ساق پا شامل موارد زیر می‌باشد:

1-  بروز درد ساق پا در ناحیه داخلی پایین

2-  بروز درد و ضعف ساق پا درقسمت داخلی پایین

3-  تورم های ملایم و درد ناحیه تحتانی ساق پا

4-  احساس ضعف و بی حسی در پاها به دلیل اینکه تورم پا باعث فشار و تحریک عصب پا میشود.

علت و علل

علت درد ساق پا ایجاد فشار زیاد به ساق پا و بافت های اتصال که استخوان را به ماهیچه های اطراف خود متصل کرده است میباشد این فشارهای زیاد معمولا بر اثر موارد زیر ایجاد میشود:

1-  دویدن روی سرازیری و سطح ناصاف

2-  دویدن با پوشیدن کفش های نامناسب

3-  انجام دادن فعالیت های ورزشی که در آن سرعت بالای دویدن و توقف های ناگهانی ایجاد میشود

افزایش فعالیت ها، میزان شدت و سرعت آنها میتواند منجر به  بروز درد ساق پا  شود مخصوصا اگر ماهیچه ها به دلیل خستگی نتواند فشارهای وارد شده به ساق پا  را جذب کند.خانمها بیشتراز آقایان در خطر ابتلا به درد ساق پا هستند مثلا شکستگی ناشی از فشار میتواند هنگام ابتلا به پوکی استخوان با ضعیف شدن استخوان ها در خانم ها ایجاد شود.افرادی که دچار صافی کف پا و ناحیه کمانی انعطاف ناپذیر و سخت هستند در معرض خطر ابتلا به درد ساق پا قرار دارند.

تشخیص

تشخیص بیماری درد ساق پا معمولا کار ساده ای است پزشک با استفاده از معاینه فیزیکی، دریافت اطلاعاتی در مورد شرح کامل سلامتی بیمار و پرسیدن سوالاتی در مورد سبک زندگی افراد و فعالیت های فیزیکی او به تشخیص این عارضه می پردازد.  در بعضی از مواقع پزشک برای تشخیص علت درد ساق پا مانند شکستگی ناشی از فشار انجام تست عکس برداری را توصیه میکند. تست های عکس برداری شامل اشعه ایکس وسی تی اسکن است.

درمان

در صورتی که بیمار با درد ساق پا مواجه شود، باید حتماً به پزشک مراجعه کند. این درد ممکن است به دلیل شکستگی ناشی از فشار باشد. برای کاهش درد پا، روش‌های زیر توصیه می‌شود: استفاده از یخ بر روی محل درد، استراحت، فشرده‌سازی و بالا نگهداشتن پا. در بعضی موارد، ممکن است پزشک داروهای ضدالتهاب بدون استروئید مانند ایبوپروفن برای کاهش درد و التهاب توصیه کند. توضیحات بیشتر در مورد روش‌های درمانی ممکن در ادامه آمده است.

1-  دارو: مصرف داروهای ضدالتهاب مانند ایبوپروفن

2-  به کاربردن یخ: معمولا بالافاصله بعد از انجام فعالیت های روی مفصل یخ گذاشته میشود.

3-  پدهای گرم: به کابردن پدهای گرم قبل از انجام تمرینات میتواند باعث گرم کردن و کاهش گرفتگی عضلات ساق پا شود.

4-  تغییرات در انجام تمرینات:کمتر دویدن به دلیل اینکه درد ساق پا به علت فعالیت بیش از حد ایجاد می شود یک درمان قطعی و پایدار از بین بردن دلیل بروز درد است این به این معنی است که تا زمانیکه التهابات به صورت کامل از بین برود باید کمتر بدوید تا فشار کمتری روی مفصل وارد شود.

5-  استراحت :حتی متخصصان ارتوپد هم توصیه میکنند که یکی از سریعترین راه ها برای کاهش درد ساق پا توقف فعالیت و دویدن است که باعث کاهش التهابات میشود بعد از استراحت و بهبودی بیمار میتواند به تدریج به انجام فعالیت های خود بپردازد.

6-  دویدن به دور یک حوض: یا یک محوطه وانجام تمریناتی مانند استفاده از دستگاه دوچرخه و الپتیکال یکی از بهترین راه ها برای از بین بردن فشار روی ساق پا همراه با حفظ تناسب اندام در طول دوره ریکاوری است.

پیشگیری

ورزشکارانی که مستعد ابتلا به درد ساق پا هستند در بعضی از مواقع پیشگیری برایشان واقعا غیرممکن است. امایکی از مواردی که می تواند از بروز درد ساق پا  جلوگیری کند انجام برنامه تمرینات منظم ورزشی است که باید با نظارت یک مربی ورزشی با مهارت، انجام شود.

4 مورد مهم وجود دارد که وزشکاران میتوانند برای پیشگیری از درد ساق پا انجام دهند:

1-  جلوگیری ازانجام تمرین بیش ازحد: انجام فعالیت بیش از حد نمی تواند برای فرد مفید باشد هر فردی باید به میزانی تمرین انجام دهد که برای بدن او مناسب باشد و به سلامتی او کمک کند هرگونه افزایش در سطح فعالیت ها باید به تدریج انجام شود مثلا فرزند شما باید در هفته اول فعالیت خود را 5 درصد افزایش دهد و سپس بعد از چند هفته مجددا آنرا افزایش دهد.

2-  تمرین روی سطوح صاف ومطلوب: تمرین روی سطوح نرم و مطلوب میتواند از فرسوده شدن مفصل و استخوان ها جلوگیری کند و خطر آنرا کاهش دهد این کار باعث حفظ سلامتی به صورت موقت یا در دراز مدت میشود در صورتیکه فرزند شمابه دویدن علاقه دارد باید مواردی که باعث حفظ استخوان های او درجوانی می شود را رعایت کند

3-  جلوگیری از تغییرات ناگهانی و شدید: تعدادی از ورزشکاران می توانند روی سطوحی مانند چمن، جاده بدون هیچ مشکلی ورزش کنند اما در صورتیکه شما نتوانستید باید برای انجام آن برنامه ریزی کنید و به تدریج این کار را انجام دهید

4-  انتخاب کفش مناسب:انوع کفش ها  از انواع مختلفی ازمدل ها وبا کیفیت های متفاوتی ساخته شده اند قبل از اینکه فرزندان و کودکان شما بخواهند فعالیت ورزشی خود را شروع کند و دچار هر گونه درد در ساق پا و پا شود. حتما به مراکز فروش کفش های مخصوص مراجعه کنید تا با ارزیابی پای او بهترین کفش را تهیه کند تا بتواند به خوبی از پای او محافظت کند.

با وجود اینکه درد ساق پا ممکن است با تورم همراه باشد و ناراحتی آور باشد، اما با توجه به علت احتمالی آن، می‌توان از بروز این بیماری جلوگیری کرد. در صورتی که با درد ساق پا هنگام راه رفتن، پس از دویدن یا در مواجهه با آن مواجه شوید، با رعایت توصیه‌های زیر می‌توانید بهبود یابید و به تدریج به فعالیت‌های ورزشی قبلی خود بازگردید. اما در صورت بروز درد شدید، ضعف عضلات و ناراحتی در جلوی ساق پا یا در صورت بروز این بیماری در کودکان و در دوره بارداری، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید.