آرتروز گردن: علائم و درمان بدون جراحی

گردن درد بیماری بسیار شایعی است. عوامل زیادی باعث بوجود آمدن این مشکل می شوند و اغلب با افزایش سن مرتبط است. استخوان های گردن، همانند اعضای دیگر بدن، با افزایش سن به آهستگی فرسوده می شود. این مساله اغلب منجر به آرتروز می شود. آرتروز گردن یا اسپوندیلوز گردن نامیده می شود. اسپوندیلوز گردن تخریب مفاصل گردن است. این بیماری با افزایش سن به شدت شیوع پیدا می کند. بیشتر از 85 درصد از افراد بالای 60 سال به این بیماری مبتلا هستند. اگر چه اسپوندیلوز گردن نوعی آرتروز گردن است به ندرت باعث فلج شدن یا ناتوانی جسمی می شود. کسب اطلاعات در مورد  ستون فقرات و نحوه کار کردن آن به شما کمک می کند تا بیماری اسپوندیلوز گردن را بهتر بشناسید.

علت و علل

آرتروز ستون فقرات وقتی بوجود می آید که دیسک تخریب شود و میزان آب خود را از دست بدهد. دیسک های کودکان و بزرگسالان حاوی آب است. با افزایش سن، دیسک های ما خشک و ضعیف می شوند. این مساله باعث نشست یا تخریب فضای دیسک و از بین رفتن ارتفاع فضای دیسک می شود. با وارد شدن فشار زیاد بر مفاصل فاست، این مفاصل همچنین تخریب می شوند و مشابه مفصل زانو یا ران دچار آرتروز می شوند. غضروفی که مفاصل را پوشش می دهد و از آنها محافظت می کنند دچار فرسایش می شود و علائم آرتروز گردن از جمله گردن درد بروز می یابد. اگر غضروف به طور کامل دچار فرسودگی شود، منجر به ساییدگی استخوان توسط استخوان دیگر می شود. بدن شما برای واکنش به از بین رفتن غضروف، استخوان جدید را در مفاصل فاست ایجاد می کند تا از مهره ها پشتیبانی شود. با گذشت زمان، این رشد بیش از حد استخوان که اسپرز استخوان (زائده استخوان) نام دارد باعث تنگ شدن فضا برای عبور عصب ها می شود.

 (تصویر سمت چپ) نمای کناری مهره و دیسک سالم گردن (تصویر سمت راست) دیسکی که تخریب شده و از بین رفته است.عوامل زیادی وجود دارد که باعث افزایش خطر ابتلا به اسپوندیلوز گردن می شود و علت آرتروز گردن است. موارد زیر باعث افزایش خطر ابتلا به گردن درد و آرتروز گردن می شود:

• عوامل ژنتیکی: در صورتی که اعضای خانواده سابقه انواع گردن درد داشته باشند.
• استعمال دخانیات: با افزایش احتمال گردن درد مرتبط است.
• شغل: مشاغلی که در آنها مجبور می شوید که گردن خود را زیاد حرکت دهید و سر خود را بالا بگیرید باعث افزایش احتمال ابتلا به آرتروز گردن می شود.
• مسائل ذهنی روانی: افسردگی/اضطراب
• آسیب دیدگی/صدمه: آسیب دیدگی ناشی از شغل یا تصادف با خودرو

علائم

بارزترین علایم آرتروز گردن، درد گردن خفیف یا شدید باشد. گاهی اوقات با نگاه کردن به بالا یا پایین برای یک مدت طولانی یا با فعالیت هایی مثل رانندگی یا خواندن یک کتاب، درد ناشی از این بیماری شدت پیدا می کند. این درد گردن مانند درد دیسک گردن با استراحت یا دراز کشیدن تسکین پیدا می کند. علائم دیگر شامل موارد زیر می باشد:

• خشکی و گردن درد (با فعالیت شدت پیدا می کند)
• بی حسی و ضعف در بازو، دست و انگشتان
• به دشواری راه رفتن، عدم تعادل یا ضعف در دست یا پا
• اسپاسم عضلانی در گردن و شانه
• سرگیجه و سردرد
• صدا/احساس ساییدگی /انفجار با حرکت گردن

تشخیص

تعیین منبع گردن درد مانند آرتروز گردن برای توصیه درمان و توانبخشی مناسب ضروری است. از این رو، برای تعیین علت گردن درد معاینه کامل نیاز است. پزشک شما سوابق مشکلات گردن شما را به طور کامل بررسی می کند. او در مورد بیماری ها یا آسیب دیدگی های دیگر گردن شما سوالاتی می پرسد. این سوالات از قرار زیر هستند:

گردن درد شما از کی شروع شد؟

آیا قبلا نیز به این اندازه درد گرفته بود؟

درد گردن چه موقع، چندین بار در روز و برای چه مدتی طول می کشد؟

آیا چیزی هست که باعث بهتر یا بدتر شدن درد گردن می شود؟

آیا تا به حال با خودرو تصادف کرده اید یا به گردن خود آسیب زده اید؟

آیا تا به حال برای گردن درد خود اقدامی صورت داده اید؟

معاینه کامل شامل معاینه گردن، شانه ها، بازوها و در اغلب مواقع پا می شود. برای تشخیص آرتروز گردن تستهایی نظیر استحکام بدن، حس لامسه، واکنش ها، جریان خون، انعطاف پذیری گردن و بازو و همچنین راه رفتن انجام می شود. پزشک گردن و شانه ها و نقاط حساس یا غده های ملتهب را لمس می کند. پزشک در کنار معاینه، آزمایشات خون انجام می دهد و در صورت نیاز با متخصصین دیگر مشورت می کند. آزمایشات دیگر به پزشک کمک می کنند تا انواع گردن درد و بیماری آرتروز گردن به خوبی تشخیص داده شود و از قرار زیر می باشند:

تصویر برداری با اشعه ایکس: در شیوه‌های سنتی تصویربرداری ستون فقرات، این تصاویر به عنوان مرحله اول استفاده می‌شوند. با استفاده از اشعه ایکس، تغییراتی که ناشی از عواملی مانند پیری، کاهش ارتفاع دیسک یا اسپیس خالی استخوانی و آرتروز گردن اتفاق می‌افتد، نشان داده می‌شوند.

ام آر ای: این آزمایش تصاویر بهتری از بافت های نرم مثل عضلات، دیسک ها، عصب ها و طناب نخاعی را نشان می دهد و یک روش دقیق برای تشخیص علت ارتروز گردن می باشد.

سی تی اسکن: این آزمایش تصویربرداری معاینه دقیق استخوان ها و کانال نخاعی را امکان پذیر می سازد.

میلوگرافی:این روش تصویر برداری شامل تزریق رنگ یا کنتراست به کانال نخاعی می شود. این آزمایش امکان معاینه دقیق کانال نخاعی و ریشه های عصب را به منظور تشخیص علت گردن درد فراهم می کند.

الکترومیوگرافی (EMG): الکترومیوگرافی و بررسی سرعت هدایت عصبی توسط پزشک دیگری صورت می گیرد تا آسیب دیدگی یا فشردگی عصب مورد معاینه قرار گیرد.

درمان

درمان‌های آرتروز گردن بر تسکین گردن درد، کاهش احتمال آسیب دائمی و کمک به بیمار برای گذران یک زندگی طبیعی متمرکز می‌شوند. درمان آرتروز گردن شامل روش های بدون جراحی و جراحی می شود که در ادامه به آن پرداخته می شود.

دارو

 داروهای متعددی در طول مرحله اول درمان درد گردن مورد استفاده قرار می گیرند تا درد گردن و التهاب را تسکین دهند.

• استامینوفن: گردن درد خفیف اغلب با استامینوفن تسکین پیدا می کند
• داروی ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAID): درمان‌های اولیه درد گردن، اغلب شامل داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن هستند که به همراه استامینوفن تجویز می‌شوند. این داروها برای کاهش درد گردن و التهاب مورد استفاده قرار می‌گیرند و معمولاً به مدت چند هفته مصرف می‌شوند. در صورتی که نتوانید این داروها را مصرف کنید یا تسکین کافی درد را نداشته باشند، داروهای مسکن دیگری نیز برای شما تجویز خواهد شد.
• داروهای شل کننده عضلانی: داروهایی مثل سیکلوبنزاپرین یا کاریزوپرودول نیز در صورت بروز اسپاسم عضلانی دردناک می توانند مورد استفاده قرار داد.
• گردن بند طبی نرم: بی حرکت کردن گردن یک روش درمانی غیرجراحی شایع برای گردن درد یا سندروم درد میوفاسیال ناشی از آرتروز گردن است. این گردن بندها باعث محدود شدن حرکت گردن می شوند و امکان استراحت عضلات گردن را فراهم می کنند. گردن بندهای طبی نرم تنها برای مدت زمان کوتاهی باید مورد استفاده قرار بگیرند، زیرا استفاده آنها در بلند مدت باعث کاهش استحکام عضلات گردن می شود.
• کمپرس: گرما درمانی یا استفاده از کمپرس یخ باعث تسکین گردن درد موضعی می شود. بعضی از افراد، مخصوصا پس از فعالیتی که باعث گردن درد شده است، کمپرس یخ یا گرمادرمانی را برای کاهش ورم و التهاب ترجیح می دهند. بیماران دیگر بالشتک گرمایی یا گرمای مرطوب مانند پوشش گرمایی مرطوبی مخصوص گردن یا حمام یا دوش گرم را ترجیح می دهند.

تزریق

تزریق استروئید در مهره های گردنی در بسیاری از بیماران  مبتلا به آرتروز گردن باعث تسکین کوتاه مدت گردن درد می شود. انواع مختلفی از این تزریقات به صورت روزمره استعمال می شود. شایع ترین روش های تزریق برای درد گردن از قرار زیر است:

بلوک عصب ایپدورال گردنی: در این روش، داروی استروئیدی و بیهوشی در فضای کنار پوشش طناب نخاعی( فضای ایپدورال) تزریق می شود. این روش معمولا برای بازو درد یا گردن دردی مورد استفاده قرار می گیرد که ناشی از پارگی و بیرون زدگی دیسک گردنی (عصب باریکش یا رادیکولوپاتی نیز نامیده می شود) است.

تزریق ایپدرول در ستون مهره های گردن (بلوک مفصل فاست گردن): در این روش داروهای استروئیدی و بیهوشی به کپسول مفصل فاست تزریق می شود. مفاصل فاست در پشت گردن قرار دارند و باعث ثبات و حرکت آن می شوند. این مفاصل می توانند دچار تغییرات آرتریتی و آرتروز گردن شوند که باعث گردن درد و گاهی سرگیجه و سردرد می شوند.

مفصل فاست گردن (بلوک شاخه مدیال و حذف با بسامد رادیویی): این روش در بعضی از موارد گردن درد مزمن  در آرتروز گردن شدید مورد استفاده قرار می گیرد و هم برای تشخیص و هم درمان مفصل دردناک بکار برده می شود. تزریق مفصل فاست در ستون فقرات گردنی در شکل زیر نشان داده شده است.

در طول فرآیند تشخیص، عصبی که مفصل فاست را تامین می کند با بیهوشی موضعی مسدود می شود (مانند دارویی که دندان پزشک استفاده می کند). پزشک از شما می پرسد که آیا درد گردن به طور کامل برطرف شده است یا نه. اگر چنین باشد، پزشک منبع گردن درد را به خوبی تشخیص داده است. مرحله دوم مسدود کردن درد به صورت دائمی تر است. این کار با آسیب وارد کردن به عصب با بسامد رادیویی صورت می گیرد که این روش حذف با بسامد رادویی گفته می شود. تزریقات استروئیدی با وجود اینکه نسبت به جراحی کم تهاجمی تر هستند، تنها پس از معاینه کامل توسط پزشک تجویز می شود. قبل از استفاده از این تزریق ها برای درمان آرتروز گردن، در مورد مزایا و معایب آنها با توجه به بیماریی که دارید با پزشک مشورت کنید.

فیزیوتراپی

استحکام بخشیدن و تقویت عضلات گردن، که ممکن است ضعیف شده یا کشیده شده باشند، به عنوان روش اولیه درمانی برای درد گردن و آرتروز گردن معمولاً توصیه می‌شود. فیزیوتراپیست نیز از تمرینات تقویت عضلات گردن، تمرینات انقباضی و تصحیح الگوی نشستن و ایستادن استفاده می‌کند. برنامه‌های فیزیوتراپی ممکن است متنوع باشند، اما معمولاً برای 6 تا 8 هفته طول می‌کشند. جلسات فیزیوتراپی نیز معمولاً دو تا سه بار در هفته برگزار می‌شوند و توانبخشی یک درمان مؤثر برای درد گردن محسوب می‌شود.

ماساژ

یک ماساژ نرم دور ناحیه گردن برای تسکین موقتی خشکی و گردن درد ناشی از آرتروز گردن فوق العاده است. با این حال، بهتر است ماساژ توسط فردی حرفه ای صورت بگیرد که نسبت به بیماری شما آگاهی دارد.

ورزش و حرکات اصلاحی

 از جمله تمرینات ورزش گردن درد ناشی از آرتروز گردن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کشش گردن: قسمت های دیگر بدن خود را صاف نگه دارید، چانه خود را به سمت جلو هل بدهید تا گلوی شما کشیده شود. به آرامی عضلات گردن خود را بکشید و به مدت 5 ثانیه در این وضعیت باقی بمانید. سر خود را به مرکز برگردانید و آن را به سمت عقب هل بدهید و چانه خود را بالا بگیرید. به مدت 5 ثانیه در این وضعیت باقی بمانید. این حرکت را پنج مرتبه تکرار کنید. با تقویت عضلات فشار کمتری به مهره های گردن وارد می شود و علائم آرتروز گردن از جمله گردن درد تخفیف می یابد.
• خم کردن گردن: سر خود را به طرف پایین خم کنید تا چانه شما بر روی سینه تان قرار بگیرد. به آرامی عضلات گردن خود را بکشید و به مدت 5 ثانیه در این وضعیت باقی بمانید. به وضعیت طبیعی خود برگردید و این حرکت را 5 مرتبه تکرار کنید.
• چرخش گردن: سرخود را به یک طرف بچرخانید، چانه خود را پایین یا بالانبرید و تا حدی سر خود را بچرخانید که احساس گردن درد نکنید. به آرامی عضلات گردن خود را بکشید و به مدت 5 ثانیه در این وضعیت باقی بمانید. سر خود را به مرکز برگردانید و سپس این حرکت را برای سمت مخالف تکرار کنید. این حرکت را در هر سمت 5 مرتبه تکرار کنید.
• خم کردن گردن ( پهلو به پهلو): سر خود را به سمت شانه خم کنید، به نحوی که گوش به سمت شانه متمایل شود. به آرامی عضلات گردن خود را بکشید و به مدت 5 ثانیه در این وضعیت باقی بمانید. سر خود را به مرکز برگردانید و این حرکت را برای سمت مخالف تکرار کنید. این حرکت را در هر سمت 5 مرتبه تکرار کنید. کشش را در این تمرینات ورزش ارتروز گردن تا جایی ادامه دهید که باعث گردن درد نشود.

داروی گیاهی

بعضی از داروهای گیاهی و طب سنتی که برای گردن درد مفید هستند از قرار زیر می باشند:

• پماد کپسایسین: کپسایسین ماده ای است که باعث تندی فلفل می شود و همچنین به عنوان مسکن در تسکین گردن درد ناشی از آرتروز گردن موثر است. با این وجود، این داروها درد را به صورت موقت تسکین می دهد، بنابراین باید آن را مجددا مورد استفاده قرار دهید. پماد کپسایسین به بهبود آرتروز گردن و درد عضلانی که دو علت درد گردن هستند، کمک می کند.
• گیاه پنجه شیطان: این گیاه متعلق به آفریقای جنوبی است و در آنجا به مدت چندین قرن برای درمان تب، آرتروز و مشکلات روده ای معده ای مورد استفاده قرار گرفته است. امروزه این گیاه برای درمان بیماری هایی مثل آرتروز گردن که باعث بوجود آمدن گردن درد و التهاب می شود، به کار برده می شود.
• پوست بید سفید: بید سفید در اروپا منجر به تولید آسپرین شد. در صورتی که نمی خواهید نسخه ترکیبی آسپرین را برای درد گردن مصرف کنید (آسپرین باعث دل درد می شود) پوست بید سپید را مورد استفاده قرار دهید. این گیاه برای بیماری هایی مثل آرتروز گردن (اسپوندیلوز) که باعث ایجاد التهاب و گردن درد می شود، مفید است.

برای درمان گردن درد روش‌های درمانی دیگری مانند لیزر درمانی، طب سوزنی و … نیز وجود دارد.

جراحی

بسیار کمتر پیش می‌آید که افرادی که فقط از آرتروز گردن و درد گردن رنج می‌برند، نیاز به جراحی درمانی داشته باشند. جراحی معمولاً برای افرادی در نظر گرفته می‌شود که با درد شدیدی مواجه هستند و روش‌های درمانی دیگر قادر به تسکین درد گردن آنها نبوده است. برخی از بیماران که درد شدید را تجربه می‌کنند، متأسفانه قادر به انجام جراحی نیستند. دلیل این موضوع ممکن است شامل طبیعت گسترده بیماری آرتروز، مشکلات پزشکی دیگر یا عوامل دیگری مانند فیبرومیالژیا باشد. جراحی برای افرادی که علائم نورولوژیک پیش‌رونده‌ای مانند ضعف، احساس بی‌حسی یا بی‌ثباتی را تجربه می‌کنند، روش مناسب‌تری است.

گردن درد و آرتروز گردن بیماری است که در هر سنی حتی در جوانان می توان آن را مشاهده کرد، اما شیوع آن در افراد سالخورده بیشتر می باشد. از جمله علائم شایع آرتروز گردن، درد گردن، سر درد و سرگیجه می باشد، همچنین ممکن است درد در گردن و شانه و حتی در کتف نیز بروز کند. در صورت وجود درد شدید و مزمن به منظور تجویز بهترین درمان قطعی گردن درد به پزشک مراجعه کنید. جراحی فقط برای تعداد کمی از بیماران تجویز می شود. با بهبود وضعیت نشستن و تقویت عضلات گردن می توان از ابتلا به این بیماری پیشگیری کرد.