عمل بسته دیسک کمر و گردن از روش های نوین و تکنولوژیهای پیشرفته ای است که متخصص ستون فقرات برای درمان درد مفصل کمر و گردن ناشی از اختلالات مختلف ستون مهره ها استفاده میکند. تعدادی از این اختلالات که بوسیله جراحی بسته درمان میشود شامل موارد زیر است:
1- فرسوده شدن دیسک
2- بیرون زدگی دیسک (پارگی دیسک کمر)
3- اسکولیوزیس(انحنای ستون مهره ها)
4- استنوزیس ستون مهره ها (تنگی کانال نخاعی)
جراحی بسته دیسک کمر با استفاده از تکنولوژی کامپیوتر وابزار مخصوص یکی از مواردی است که بیمارانی که تمایل به بهبودی سریعتر، درد کم تر بعد از جراحی و شکاف کمتر روی بدن دارند انتخاب میکنند.
تصویر بالا از ستون مهره ها درحین جراحی بسته گرفته شده است. جراحی بسته دیسک کمر آسیب دیدگی بافت های نرم وماهیچه ها را به حداقل میرساند جراحی بسته درمقایسه با جراحی دیسک کمر باز از خطرات کمتری برخوردار است و میزان جراحت آن کمتراست اگر چه عمل جراحی بسته دیسک کمر نسبت به جراحی باز از مزایایی برخوردار است اما هدف هر دو جراحی یکسان است دو هدف اصلی که جراحی بسته دنبال میکند شامل موارد زیراست:
• کاهش فشردگی عصب: این روش عمل جراحی بسته دیسک کمر برای کاهش فشار روی ریشه ها ی عصب و نخاع انجام میشود ایجاد این فشارها باعث فشرده شدن عصب و در نهایت درد میشود هدف از انجام این جراحی کاهش فشار و درد است
• ایجاد ثبات در مفصل: در بعضی از مواقع بخش های حرکتی مفصل ممکن است منبع درد باشد یا حرکات غیرطبیعی باعث ایجاد درد شوند زمانیکه این اتفاق رخ دهد این نوع جراحی توسط دکتر دیسک کمر نیاز است جراحی بسته دیسک کمر با پیوند و بوسیله ابزارخاصی انجام میشود
3روش اصلی در جراحی دیسک کمر به روش بسته وجود دارد:
• روش نیمه باز: این جراحی مانند جراحی باز است فقط دارای خطرات کمتری مانند خونریزی در حین انجام عمل و خطر عفونت کمتر به دلیل ایجاد شکاف های کم در بدن است. پیشرفت های زیادی که در مشاهده بخش های داخل مفصل انجام شده است می تواند امکان انجام این عمل را افزایش دهد.
• جراحی بوسیله ابزاری لوله مانند: این جراحی بوسیله راکتورهای که مانند یک تونل از بین ماهیچه های مفصل کمرعبور داده میشوند و به ستون مهره های شما دسترسی پیدا میکند انجام میشود عمل بسته دیسک کمر با استفاده از راکتورهای لوله مانند با دسترسی به بخش های مختلف ماهیچه ها انجام میشود جراحی بسته دیسک کمر در مقایسه با جراحی باز از خطر آسیب دیدگی های کم ماهیچه ها، خونریزی کمتر و عفونت کمتری برخوردار است.
• ایندوسکوپی: در جراحی ستون مهره، از دوربینهای کوچکی به نام ایندوسکوپ استفاده میشود که اندازه آنها کوچکتر از یک سکه است. این دوربین از طریق یک شکاف کوچک با اندازه کمتر از ۲ سانتیمتر وارد مفصل میشود. این جراحی، مانند سوراخ کلیدی، برای دسترسی به ستون مهرهها استفاده میشود. ایندوسکوپ، با نمایش بخشهای داخلی بدن روی یک صفحه نمایش، جراحان را در انجام عمل راهنمایی میکند. با این حال، تنها در تعداد کمی از جراحیهای ستون مهره از ایندوسکوپ استفاده میشود.
این سه نوع جراحی، یعنی دیسکتومی، فورامینتومی و لامینکتومی و لامینوتومی، به صورت بسته در موارد خاصی از جراحی ستون مهره استفاده میشوند.
در بعضی از مواقع برای انجام جراحی بسته از فلورسکوپ استفاده میشود فلورسکوپ یک دستگاه اشعه ایکس است که جراحان را در طول جراحی راهنمایی میکند این دستگاه بهترین تصاویر را از ستون مهره ها در اختیار جراح ستون فقرات قرارمیدهد.
توجه داشته باشید این جراحی باید به عنوان آخرین راه حل برای درمان درد مفصل کمر انتخاب شود. درصورتیکه درمان ها ی بدون جراحی دیگر مانند مصرف مسکن، استراحت و فیزیوتراپی را انجام داده اید و برای مدت زمان 6 تا 12ماه به هیچ نتیجه ای دست نیافتید و بخواهید جراحی انجام دهید جراحی بسته یکی ازمواردی است که میتوانید انجام دهید.
روش های جراحی بسته
روش های خاص درمان دیسک کمر برای انجام جراحی بسته وجود دارد و این جراحی در حال پیشرفت است در ادامه نمونه هایی از این روش ها ذکر شده است.
تزریق دیسکوژل: روش عمل جدید دیسک که در آن تزریق ماده شیمیایی خاصی به داخل دیسک با تغییری که در ساختار مولکولی داخل دیسک ایجاد میکند سبب کاهش فشار داخل دیسک و جمع شدن قسمت بیرون زده دیسک میشود. تزریق دیسکوژل و ازون دو نمونه از این روش درمانی می باشد که اخیرا مورد توجه زیادی قرار گرفته اند.
دیسکتومی: دیسک های ستون مهره ها حلقه های کشسانی هستند که مواد نرمی در داخل آن قرار دارد و باعث نرم شدن بین مهره ها میشود در صورتیکه حلقه های کشسانی ضعف یا پاره شوند مواد نرم داخل آنها از داخل دیسک بیرون میزند. بیرون زدگی دیسک کمر باعث فشار به عصب میشود و درد ایجاد میشود در صورتیکه انجام جراحی برای از بین بردن این بیرون زدگی توصیه شود انجام جراحی بسته بوسیله ابزاری لوله مانند انجام میشود.
ازبین بردن فشارستون مهره ها: استنوزیس ستون مهره ها که باعث تنگ شدن فضای ستون مهره ها میشود شرایطی است که با فشارعصب ها ایجاد میشود و باعث ایجاد علائمی مختلفی مانند درد، بی حسی و ضعف ماهیچه ها میشود در صورتیکه جراحی کمر توصیه شود با انجام جراحی بسته با استفاده از ایندوسکوپ یا میکروسکوپ استخوان ها و بافت ها ی نرمی که باعث فشار به عصب میشود برداشته میشود یکی از رایج ترین جراحی هایی از بین بردن فشار جراحی لامینکتومی و فورامینوتومی است.
جراحی بسته به روش TLIF : این روش جراحی برای بیمارانی که دچار دردهای مزمن ناحیه تحتانی کمر هستند و دردهایی که بر اثر اسپوندیلوزیس، فرسودگی دیسک و بیرون زدگی دیسک ایجاد میشود استفاده میشود. همچنین جراحی لامینکتومی برای بیمارانی که دچار دردهای ناحیه تحتانی کمر ناشی از بی ثباتی، ضربه به انحنای ستون فقرات و پسودوآرتروز هستند، استفاده میشود این جراحی ازطریق مفصل کمرانجام میشود وبیمار بروی شکم خوابانده میشود
استفاده از لیزر: پروب لیزر با بیحسی از راه پوست به داخل دیسک فرستاده شده و توسط لیزر آب قسمت داخل دیسک بخار شده و دیسک جمع می شود.(جراحی لیزری دیسک کمر )
در صورتی که دچار دردهای شدید در مفصل کمر هستید و درمانهای غیرجراحی برای شما مؤثر نبوده و جراحی بسته یکی از گزینههای مورد نظر شماست، باید توجه داشت که جراحی بسته یک روش استاندارد و متفاوت از جراحی باز است. این روش، با استفاده از تکنولوژی و روشهای جدید و پیشرفته، با شکاف کمتر و دوره بهبودی سریعتر همراه است. به عبارت دیگر، جراحی بسته نیازی به بستری شدن بیمار در بیمارستان ندارد. افرادی که به جراحی نیاز دارند، به دلیل خطرات کمتری که نسبت به جراحی باز دارد، جراحی بسته را انتخاب میکنند.
اختلالاتی که در ادامه ذکرشده است میتواند بوسیله جراحی بسته درمان شود:
1- فرسوده شدن دیسک
2- بیرون زدگی دیسک
3- درد رگ و عصب سیاتیک
4- استنوزیس ستون مهره ها
5- اسکولیوزیس یا بدشکلی ستون فقرات
6- اسپوندیلوزیس
7- شکستگی ستون فقرات
8- عفونت ستون فقرات
9- تومور ستون فقرات
نکته بسیار مهمی وجود دارد که همه شرایط و اختلالات بوسیله جراحی بسته درمان نمی شوند مثلا در موارد نادر در صورتیکه با عفونت در ستون فقرات مواجه باشید این اختلال بوسیله جراحی بسته درمان نمیشود. در صورتیکه جراحی بسته یکی از موارد انتخابی برای شما باشد پزشک از انواع این جراحی برای شما خواهد گفت در اکثر موارد جراحی بسته یک درمان موثر و بی خطر برای کاهش و درمان درد کمراست. به دلیل سرعت پیشرفت تکنولوژی در درمان، بسیاری ازاختلالات ستون فقرات امروزه میتواند بوسیله جراحی بسته درمان شود هر گونه سوال یا نگرانی که در جراحی بسته برای شما ایجاد میشود را با پزشک در میان بگذارید.
روش عمل جراحی بسته در چه افرادی قابل انجام می باشد؟
* کمر درد یش از ۳ ماه که به درمانهای اولیه پاسخ نداده باشد
* در ام آر آی انجام شده فتق دیسک کمر گزارش شده باشد
* انتشار درد به پا منطبق بر دیسک بیرون زده باشد
* دیسک کمتر از ۴۰ درصد ارتفاع خود را از دست داده باشد
عمل جراحی بسته در چه افردای غیر قابل انجام است؟
کنده شدن تکه ای از دیسک به داخل کانال نخاع
تومور
بارداری
عدم ثبات ستون فقرات
گرفتگی بیش از ۵۰ درصد کانال توسط دیسک
روش انتخابی برای عمل بسته دیسک کدام است؟
انتخاب روش عمل بسته دیسک و نوع وسیله انتخابی به شدت بیرون زدگی دیسک ، تعداد دیسک های مورد عمل و میزان هزینه اختصاص یافته بستگی دارد.
مزایا و فواید
در صورتیکه برای درمان دیسک کمر به جراحی نیاز داشته باشید جراحی بسته یکی از مواردی است که میتوانید انتخاب کنید این جراحی درمقایسه با جراحی باز دارای مزایای زیادی است اگر چه توجه داشته باشید که جراحی بسته برای همه افراد مناسب نیست در اینجا تعدادی از مزایای جراحی دیسک کمر به روش بسته در مقایسه با جراحی کمر به روش باز ذکر شده است:
1- بهبودی سریع بعد از جراحی
2- مدت زمان کم بستری دربیمارستان (براساس نوع جراحی به صورت میانگین هر فرد کمتر از 2 روز در بیمارستان بستری میشود)
3- چند ساعت بعد از انجام جراحی بیمار میتواند مرخص شود و به خانه برود
4- زمان بیهوشی کمتر
5- بروز درد کمتر بعد از جراحی
6- ایجاد شکاف های کمتر روی بدن به جای ایجاد شکاف های بزرگ
7- جراحت کمتر
8- آسیب دیدگی کمتر بافت های نرم و ماهیچه ها
9- کاهش خونریزی در حین جراحی
10- کاهش خطر عفونت (به دلیل اینکه شکاف کمتری روی بدن ایجاد میشود)
جراحی بسته یکی ازروش های درمان دیسک کمر است، که همه افراد تمایل به انجام آن دارند اما این به این معنی نیست که برای همه افراد مفید است وهمه میتوانند با استفاه از آن بهبود یابند. مثلا در صورتیکه دچار عفونت های خاص یا تومورهستید جراحی بسته گزینه مناسبی برای درمان کمر درد نیست.
عوارض و خطرات
جراحی بسته همانند همه جراحی ها دارای عوارض جانبی است این عوارض شامل موارد زیر است:
1. ایجاد حساسیت
2. لخته شدن خون: یکی ازاشکالات دیگری که ممکن است رخ دهید لخته شدن خون درساق پا است این مورد درصورتیکه به سمت ریه گسترش یابد خطرناک است
3. مشکلات در شکاف های روی بدن
4. عفونت: برای کاهش خطر عفونت پزشک در حین جراحی، قبل و بعد از جراحی به صورت منظم آنتی بیوتیک برای بیمار تجویز میکند
5. خونریزی: درجراحی میزان کمی خونریزی انتظارمیرود اما این خونریزی خاص نیست
6. نیازبه عمل جراحی مجدد: تعدادی ازبیماران ممکن است با بروز مجدد علائم دیسک کمر مواجه شوند
7. درد و ناراحتی: تعداد کمی ازبیماران ممکن است بعداز جراحی با درد درنواحی پیوندی مواجه شوند
8. فلج شدن: ممکن است با انجام این جراحی عصب ورگ ها دچارآسیب دیدگی بشوند این خطر بسیاربه ندرت ایجاد میشود
9. ایجاد واکنش به مواد بیهوشی
10. سکته
11. پسودوآرتروز: بیمارانی که سیگارمیکشند درخطر ابتلا به این عارضه قراردارند دراین شرایط استخوان ها به صورت کافی شکل نمیگیرند درصورتیکه این اتفاق بیفتد جراحی بعدی برای پیوند ومحکم کردن استخون ها نیازاست
این جراحی مانند همه جراحی های دیگر با عوارض جانبی وخطراتی همراه است عوارض جانبی این جراحی مانند جراحی باز است اگرچه تعدادی از مطالعات نشان میدهد که میزان عفونت درجراحی بسته نسبت به جراحی باز کمتراست بسیارمهم است که قبل ازانجام جراحی برای آگاهی ازخطرات این جراحی با جراح صحبت کنید.
بهبودی
جراحی بسته دارای دوره بازیابی کمتری نسبت به جراحی باز است. مدت زمان بستری شدن بیمار در بیمارستان بستگی به بیمار و نوع جراحی انجام شده دارد، اما به طور کلی، بیمار پس از دو روز از بیمارستان مرخص میشود. جراحی بسته، هیچ اختلالی در ماهیچهها و بافتهای نرم ایجاد نمیکند، بنابراین دردهای پس از جراحی کمتر است. با این حال، باید انتظار داشته باشید که پس از جراحی دیسک کمر، ممکن است با ناراحتیهای کمی روبرو شوید که پزشک برای کنترل آنها توضیحاتی به شما خواهد داد.
پس از جراحی کمر، پزشک برای بازگشت به استقامت مفصل و بهبود سریع، تمرینات فیزیوتراپی را به شما توصیه خواهد کرد. انجام فیزیوتراپی بستگی به نوع جراحی و شرایط فیزیکی شما دارد. انجام تمرینات خاص میتواند به استقامت و بازگشت شما به فعالیتهای روزمره کمک کند. اگر جراحی پیوند استخوان انجام شده است، ممکن است چند ماه طول بکشد تا استخوانهای شما سخت شوند، اما بهبودی شما سریعتر از جراحی دیسک باز است. در طول فرآیند بهبودی، استخوانهای پیوند زده شده باید در موقعیت صحیح تنظیم شوند. شما باید نحوه صحیح نشستن، ایستادن و راه رفتن را یاد بگیرید. زمان بازگشت به کار و فعالیت معمولاً بستگی به شرایط شما و نوع جراحی دارد. پزشک پس از انجام جراحی، شما را ارزیابی میکند تا اطمینان حاصل شود که بازیابی بیمار به شکلی که انتظار میرود انجام شده است.
هزینه و قیمت جراحی دیسک کمر به روش بسته، بستگی به موقعیت جغرافیا، بیمارستانی که عمل در آن انجام می شود و پزشک شما دارد. جراحی کمر فقط در تعداد کمی از بیماران که با روش های درمان بدون جراحی درد کمر و دیگر علائم آنها کاهش نیافته است توصیه می شود.