درمان آرتروز زانو

آرتروز یکی از بیماری‌های مزمن است که تقریباً 41 میلیون نفر در آمریکا به آن مبتلا هستند. نوع رایج آرتروز، آرتروز استخوان است که یک نفر از هر سه نفری که به سن 30 سالگی می‌رسند، ممکن است به آن مبتلا شود. تقریباً همه افرادی که به سن 60 سالگی می‌رسند، در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. حدود نیمی از افراد مبتلا به آرتروز و ساییدگی زانو هیچ علائمی ندارند و تنها گروه کوچکی از افراد با درد و ناتوانی در حرکت مفصل زانو روبرو می‌شوند و نیاز به درمان آرتروز زانو و کاهش علائم آن دارند. سه گروه اصلی بیماری آرتروز شامل آرتروز استخوان، آرتروز ناشی از روماتیسم و آرتروز ناشی از نقرس است. آرتروز زانو یکی از نوع‌های رایج آرتروز است و شامل آرتروز کشکک و پشت زانو نیز می‌شود. درد زانو یکی از دردهای شایع است که در افراد پیر، جوانان، کودکان و در دوران بارداری رخ می‌دهد. این نوع درد ممکن است به علت آسیب دیدگی یا به علت بیماری و اختلال مزمن ایجاد شود.

آرتروز استخوان یکی از رایجترین مشکلاتی است که برای افرادی که به سن میانسالی رسیده اند، ایجاد میشود. به آرتروز استخوان آرتروز از بین رونده یا آرتروز فرسوده کننده مفصل هم گفته میشود. آرتروز استخوان زانو بر اثر آسیب دیدگی به زانو در مراحل اولیه زندگی ایجاد میشود. شکستگی استخوان در مفصل،عدم استحکام زانو بر اثر پارگی لیگامنت ها و آسیب دیدگی مینیسک زانو میتواند، باعث فرسوده شدن غیرطبیعی مفصل زانو شود، اما همه مبتلایان به آرتروز زانو بر اثر آسیب دیدگی های قبلی به این بیماری دچار نمی شوند، تحقیقات نشان میدهد که عوامل ژنتیکی هم می تواند یکی ازعلت های بروز آرتروز در افراد باشد بیماری آرتروز زانو به تدریج باعث از بین رفتن غضروف هایی که انتهای استخوان ها مفصل را پوشانده است، میشود. با از بین رفتن غضروف ها زمانیکه استخوان ها روی یکدیگر کشیده میشوند، باعث ساییدگی استخوان ها میشود. بدن برای پاسخ به این ساییدگی جراحت استخوانی در اطراف مفاصل زانو ایجاد میکند این روند علت زانو درد ، باعث ایجاد ناراحتی،سختی، صدای خش خش و در بعضی از مواقع باعث بدشکلی مفصل میشود. درد معمولا با حرکت مفاصل زانو ایجاد میشود و در هنگام استراحت از بین میرود. تعدادی از افراد بعد از یک دوره استراحت دچار درد مفصل میشوند. درد میتواند در انتهای روز شدید تر شود.

علت

مواردی که علت آرتروز زانو می باشند شامل علل ژنتیکی، افزایش وزن، فشارهای مکرری که باعث آسیب دیدگی زانو میشود است دلایل دیگر بروز آرتروز زانو شامل موارد زیر است:

1- ترمیم نادرست پارگی مینیسک زانو

2- برداشته شدن مینیسک

3- شکستگی استخوان

4- ضربدری بودن زانو یا کج بودن زانو

5- رشد غیرطبیعی لگن

6- بی تحرکی برای مدت طولانی

7- استفاده بیش از حد و غیرطبیعی از مفصل زانو

8- التهابات دردناک و عفونت

9- روماتیسم ناشی از آرتروز که منجر به آرتروز استخوان می شود

10- دیابت و اختلال درغده تیروئید مانند کم کاری غده تیروئید میتواند منجر به بیماری آرتروز زانو شود

همچنین انجام فعالیت های فیزیکی مانند دویدن آهسته هم میتواند منجر به علت آرتروز زانو شود اما در حال حاضر اعتقاد بر این است که این مورد صحیح نیست.

علائم و نشانه ها

علائم آرتروز زانو معمولاً به آرامی ظاهر می‌شوند و با گذشت زمان شدت می‌گیرند. بین علائم رایج آرتروز زانو، درد، تورم و سفتی در مفصل زانو قرار دارد. درد ناشی از آرتروز زانو معمولاً پس از انجام فعالیت‌های سنگینتر شدیدتر می‌شود. در مراحل اولیه ابتلا به بیماری آرتروز زانو، ممکن است در هنگام راه رفتن مشکلی تجربه نکنید. اما پس از نشستن به مدت چند دقیقه، زانوی شما دردناک و سفت می‌شود. با تشدید بیماری، حتی در انجام فعالیت‌های ساده نیز درد ایجاد می‌شود و در مراحل بعدی، شما با درد ثابت روبرو خواهید بود که ممکن است باعث اختلال در خواب شما شود. علائم هشدار دهنده آرتروز زانو شامل موارد زیر است:

1- درد و سختی پایدار در مفصل هنگامیکه از خواب بیدار می شود و در پایان روز

2- درد، ضعف و ورم زانو

3- ناتوانی در حرکت زانو به صورت طبیعی

اگر بروزعلائم بالا بیشتر از 6 هفته به طول بیانجامد ممکن است شما دچار  آرتروز زانو باشید.

تشخیص

تشخیص به موقع آرتروز زانو در مراحل اولیه باعث جلوگیری از آسیب دیدگی دائمی میشود. تشخیص آرتروز همیشه ساده نیست و چندین هفته یا چندین ماه برای تشخیص دقیق وقت لازم است. برای تشخیص آرتروز پزشک در مورد شرح کامل سلامتی بیمار اطلاعاتی را جویا میشود، سپس بیمار را به صورت فیزیکی معاینه میکند آزمایش عکس برداری اشعه ایکس همراه با تست های دیگر مانند آرتروگرام زانو، کشیدن مایع درون مفصل با سوزن و آزمایش خون برای تشخیص عارضه بسیار موثر است. اشعه ایکس می تواند، تصویر باریک شدن فضای بین استخوان ها و شکل گیری جراحت های استخوان ها و کیست ها را نشان دهد.

درمان بدون جراحی

منظور از درمان قطعی در آرتروز زانو درمان زانو درد به منظور بازگشت بیمار به فعالیت های عادی روزانه می باشد.

مراحل ساده ای که میتواند، برای درمان انجام شود و خطر زیادی هم ندارد، شامل جلوگیری از انجام فعالیت هایی است که باعث ایجاد علائم بیماری میشود (اصلاح فعالیت ها ، ورزش آرتروز زانو ) و تغذیه مناسب برای کاهش وزن است. تعدادی از بیماران برای درمان ساییدگی کشکک از مکمکل های غذایی مانند گلوکزامین و کندرویتین استفاده میکنند. اگر چه تاریخ انقضای این مکمل ها در بعضی از موارد تمام میشود، پس باید به این مسئله توجه شود و مصرف این مکمل ها برای هر کسی مناسب نیست تعدادی از موارد آرتروز با استفاده از زانوبند طبی و بریس هایی برای جلوگیری از فشار روی زانو، درمان میشود. مراحل بعدی که میتواند برای درمان آرتروز زانو استفاده شود مصرف  مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن و مصرف داروهای ضدالتهاب بدون استروئید مانند ایبوپروفن یا ناپروکسین یاموارد دیگراست مصرف این قرص ها برای همه افراد مناسب نیست و در صورتیکه این قرص ها را قبلا استفاده نکرده اید، باید با پزشک خانوادگی خود قبل از مصرف مشورت کنید در بعضی از مواقع مصرف قرص های ضدالتهاب قوی تری توصیه میشود. در این گونه موارد هم قبل از مصرف باید حتما با پزشک مشورت کنید، به دلیل اینکه این داروها ممکن است دارای عوارض جانبی و خطراتی باشند. به صورت کلی مصرف قرص هایی  مانند تایلنول، اکسی کدون و نارکوتیک(فنتانیل) برای اکثر افراد مبتلا به آرتروز زانو توصیه نمیشود. تزریق مفصلی که شامل تزریق با آمپول کورتیزون و تزریقات دیگراست برای تعدادی از بیماران مفید است. بیمارانی که دچار آرتروز زانوی شدید هستند و درمان بدون جراحی برای آنها موثر نبوده است، می توانند جراحی تعویض مفصل را انجام دهند. این جراحی شامل تعویض مفصل زانو به صورت کامل یا تعویض نیمی از مفصل زانو است این جراحی امروزه با ایجاد شکاف های کمی روی پوست انجام می شود و میتواند دروه ریکاوری و احیا را کاهش دهد و درد کمتری را به همراه دارد. همه  عمل های جراحی به یک روش انجام نمی شود و این فقط یک نمونه از جراحی برای معرفی به بیماران است.

درمان های اولیه

خود مدیریتی: حفظ وزن متعادل و انجام تمریناتی که باعث ایجاد درد نمی شود. دو مورد از مواردی است که مبتلایان به آرتروز زانو می توانند برای کاهش علائم بیماری آرتروز انجام دهند.

کار: انجام کارهای سبک به جای انجام کارهای سنگین میتواند با بیماری آرتروز زانو مقابله کند بسیاری ازافراد که برحسب کار و شغل خود زمان طولانی برروی صندلی مینشینند هنگام برخاستن از روی صندلی با درد وسختی مفصل روبه رو میشوند برای کاهش این درد و سختی این افراد باید هنگام برخاستن از روی صندلی حرکات کششی انجام دهند و مفصل زانوی خود راحرکت دهند.

تیم مراقبت: پزشکانی وجود دارند که یک تیم مراقبتی را برای مدیریت بیماری آرتروز تشکیل میدهند از جمله:

1-  پزشک خانواده

2-  متخصص روماتیسم

3- متخصص فیزیوتراپی و توانبخشی مفصل

4- جراح ارتوپد

مدیریت درد و خستگی: عواملی وجود دارد که میتواند باعث مدیریت و کنترل درد ناشی از بیماری آرتروز زانو شود. از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1-  اصلاح فعالیت هاو تمرینات ورزشی و کاهش وزن از مواردی است که میتواند باعث کاهش علایم آرتروز زانوشود.

2- مصرف مکمل های غذایی مانند مصرف گلوکزامین وکندرویتین که برای تعدادی از بیماران می تواند، موثر باشد. اگر چه دوره مصرف این داروها به صورت دائمی نیست و تاریخ انقضا دارد.

رژیم غذایی: حفظ وزن بدن به صورت متعادل میتواند باعث کاهش و پیشگیری از خطر بروز آرتروز زانو شود وعلائم این بیماری را کاهش میدهد.

فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی

شواهد زیادی نشان داده است که انجام تمرینات طراحی شده مناسب می تواند، باعث کاهش درد ناشی از بیماری آرتروز در مراحل اولیه این بیماری شود تمرینات استقامتی آرام برای عضلات چهارسر در جلوی ران مانند استفاده از دوچرخه میتواند، بهترین درمان برای آرتروز  باشد. دکتر فیزیوتراپ می تواند با تجویز تمرینات ورزشی مناسب به شما کمک کند. همچنین آب درمانی و پیاده روی نیز می تواند مفید باشد.

داروها

استفاده از مکمل‌های غذایی مانند گلوکوزامین و کندرویتین ممکن است برای برخی از بیماران مؤثر باشد، اگرچه باید توجه داشت که این داروها دارای تاریخ انقضا هستند و باید به مدت معین مصرف شوند. قرص‌های ضد درد غیرنارکوتیک مانند استامینوفن (تایلنول) یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی بدون نیاز به تجویز پزشک ممکن است درمان مؤثری را فراهم کنند. مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی قوی نیز برای برخی از بیماران مفید است، اما مصرف طولانی‌مدت این داروها توصیه نمی‌شود. به طور کلی، استفاده از قرص‌های ضد درد حاوی مواد نارکوتیک مانند تایلنول، اکسی‌کدون و فنتانیل برای اکثر افراد مبتلا به آرتروز زانو توصیه نمی‌شود.

تزریق

تزریقات مفصل مانند تزریق کورتیزون، تزریقات زیرپوستی میتواند در کاهش علائم ناشی از آرتروز زانو موثر باشد دو نوع تزریق وجود دارد:

1-تزریق کورتیکواستروئید: این تزریق میتواند باعث کاهش علائم بیماری آرتروز مانند درد و التهاب درافراد بالای 50 سال شود علاوه بر این مطالعات علمی انجام شده است که ارزیابی میکند که چه بیمارانی به این درمان نیازدارند و کاهش درد تاچه مدت در بدن پایداراست. معمولا کورتیزون  برای کاهش درد به صورت موقت انجام میشود در بعضی از موارد بیماران این تزریق را برای به تعویق انداختن جراحی برای ماه ها و سال ها انجام میدهند کورتیزون برای کاهش درد تزریق میشود، اما نمیتواند باعث درمان  قطعی آرتروز زانو شود.

2-تزریق زیرپوستی:این تزریق با استفاده از موادی انجام میشود که از اسید هیالورونیک ساخته شده است اسید هیالورونیک مایعی است که به صورت طبیعی توسط مفاصل ساخته میشود. این تزریق در چند مرحله در طول 3 تا 5 هفته انجام میشود.

زانوبند طبی

استفاده از بریس ها برای جلوگیری از ایجاد فشار و وزن روی زانو و زانوبند طبی برای تعدادی از افراد موثر است. دو نوع بریس و زانو بند وجود دارد، که می تواند به درمان بیماری آرتروز زانو کمک کند.

1- بریس هایی که به عنوان زانو بند استفاده میشود که از نئوپرین ساخته شده است و درهمه داروخانه ها و فروشگا ه های تجهیزات پزشکی موجود است به گفته بیماران این بریس ها راحت می باشد و محافظ خوبی برای زانوهایشان است.

2- بریس برای جلوگیری از ایجاد فشار روی زانو استفاده می شود. این بریس ها به صورت سفارشی توسط متخصصان ساخت وسایل درمانی ساخته میشود و باید با تجویز پزشک تهیه شود  استفاده از این نوع بریس برای انواع بیماری آرتروز زانو مناسب نیست و برای آرتروز هایی که باعث ایجاد محدودیت در داخل و بیرون مفصل زانو شده است، موثر است.

3- استفاده از تجهیزات کمکی مانند چوبدستی یا عصا برای افرادی که به دلایل شخصی یا بر اثرعوامل دیگری نمی توانند، جراحی انجام دهند می تواند، به آنها کمک کند.

انواع زانوبند طبی

زانوبند طبی در دو مدل اصلی بالا کشیدنی و پوششی وجود دارد؛ برای استفاده از مدل اول باید زانوبند را از پایین وارد پا کرد و سپس آن را تا زانو رو به بالا کشید. این مدل در اندازه‌های مختلف وجود دارد، توجه داشته باشید که بیشترین حمایت زمانی به دست می‌آید که زانوبند طبی کاملاً اندازه باشد. بریس‌های پوششی را می‌توان، با توجه به نوع آن، در جلو یا عقب زانو قرار داد و با استفاده از بست قلابدار تنظیم‌ کرد.

تغذیه

مصرف مکمل های غذایی مانند مصرف گلوکزامین وکندرویتین میتواند در تعدادی از بیماران موثر باشد. اگرچه شواهد نشان میدهد که این روش نمیتواند به صورت کامل در درمان آرتروز موثر باشد. تعدادی از مطالعات وجود دارد که نشان میدهد طب سوزنی، روش prp و سلول های بنیادین هم میتواند باعث کاهش درد ناشی از آرتروز استخوان شود.

درمان جراحی

در صورتیکه درمان های بدون جراحی موثر نباشد. پزشک انجام جراحی تعویض مفصل را به بیماران توصیه میکند. انجام این جراحی امروزه با ایجاد شکاف کمتری  انجام میشود، به همین دلیل دوره بهبودی کمتر است و درد کمتری را درپی دارد. بیماری آرتروز زانو یکی از شایعترین انواع آرتروز می باشد.

با خوشبختی، به لطف پیشرفت‌های جدید، امکان کنترل علائم و نشانه‌های آرتروز زانو و درمان آن به نحوی وجود دارد که افراد قادر به انجام فعالیت‌های روزمره بدون درد باشند. جراحی فقط برای تعداد کمی از بیمارانی که به درمان‌های غیرجراحیکی پاسخگو نبوده‌اند، توصیه می‌شود.