درمان آرتروز ستون فقرات و کمر چیست؟

بیماری اسپوندیلوز نوعی آرتروز است که ستون فقرات را تحت تاثیر قرار می دهد. این ساده ترین تعریفی است که می توان برای بیماری آرتروز ستون فقرات بیان کرد. در واقع، با توجه به ریشه لاتین این اصطلاح می توان تعریف خوبی از آن ارائه کرد. اسپوندی به معنای ستون فقرات  لوز به معنای مشکل است. از این رو، اسپوندیلوز مشکلی در ارتباط با ستون فقرات است، اما امروزه پزشکان این اصطلاح را آرتروز ستون فقرات تعریف کرده و همچنین برای درمان آرتروز کمر راه حل هایی ارائه داده اند.اسپوندیلوز اختلال تخریبی ستون فقرات است و به این معناست که این مشکل بخشی از فرآیند پیری است. با افزایش سن، بدن های ما فرسوده می شود که جای تعجب ندارد. سال ها استفاده و استفاده بیش از حد از ستون فقرات باعث می شود که بخش هایی از آن مخصوصا مفاصل، رباط ها و دیسک های بین مهره ای تغییر کرده و دیگر کارایی نداشته باشند. اسپوندیلوز آرتریت ستون فقرات یا آرتروز ستون فقرات نیز نامیده می شود.

با این حال، پیری یک فرآیند فردی است. همانطور که موی بعضی از افراد زودتر سفید می شود، بعضی از افراد اثرات فرسایش ستون فقرات (که بیشتر درد است) را زودتر تجربه می کنند. در واقع، بعضی از افراد هیچ گاه درد زیادی را احساس نمی کنند. همه چیز به دو مورد زیر بستگی دارد: میزان تغییر قسمت های ستون مهره  ها و اینکه آیا این تغییرات بر  طناب نخاعی یا عصب های نخاعی تاثیر می گذارند. بیماری اسپوندیلوز می تواند تمامی قسمت های  ستون فقرات را تحت تاثیر قرار دهد، که عامل دیگری است که مشخص می کند چه علائمی دارید. این بیماری در قسمت گردن (ستون فقرات گردنی ) بصورت آرتروز گردن وسط کمر (ستون فقرات) یا آرتروز ستون فقرات یا قسمت پایین کمر (ستون فقرات کمری) یا ارتروز کمر بوجود می آید.

علائم

متخصص ستون فقرات ، ستون مهره را به چهار ناحیه گردنی ، پشتی-سینه ای،کمری و خاجی تقسیم می کنند و هر قسمت خصوصیات و عمل کرد مخصوص دارد و علائم آرتروز ستون فقرات شما به این بستگی دارند که این بیماری کدام قسمت از ستون مهره های شما را تحت تاثیرقرار می دهد. این علایم خفیف تا شدید هستند و ممکن مزمن  یا حتی باعث ناتوانی فرد شوند. علائم آرتروز کمر از قرار زیر است:

• آرتروز گردن ( ستون فقرات گردن):

1. درد گذرا
2. دردی که در شانه، بازو، دست یا انگشتان گسترش پیدا می کند
3. سفتی شانه یا گردن در هنگام صبح یا دامنه حرکتی محدود پس از بیدار شدن از خواب
4. التهاب یا بی حسی شانه یا گردن
5. ضعف یا گزگز در گردن، شانه، بازو، دست یا انگشتان
6. سردرد در قسمت پشت سر
7. از دست دادن تعادل
8. مشکل در هضم غذا ( این مساله به ندرت پیش می آید، اما در صورتی که طناب نخاعی فشرده شود، احتمال بوجود آمدن آن هست).

• آرتروز ستون فقرات( ستون مهره ها):

1. درد در قسمت های بالایی و وسط کمر
2. خم شدن و کشیدن بدن باعث درد می شود
3. سفتی قسمتی میانی کمر در هنگام صبح پس از بیدار شدن از خواب

• آرتروز کمر ( ستون فقرات کمری)

1. درد گذرا
2. سفتی قسمت کمر در هنگام صبح پس از بیدار شدن از خواب
3. دردی که با استراحت یا پس از ورزش کاهش پیدا می کند
4. التهاب یا بی حسی کمر
5. سیاتیک (درد خفیف تا شدید ساق پا)
6. ضعف، بی حسی یا گزگز در کمر، ساق پا یا پا
7. مشکل در راه رفتن
8. مشکلات دفع ادرار یا مدفوع (این اتفاق به ندرت پیش می آید، اما در صورتی که طناب نخاعی فشرده شود، احتمال اتفاق افتادن آن هست)

علت

پیری اصلی ترین علت آرتروز ستون فقرات یا اسپوندیلوز است. ما همه روزه بدن خود را تحت فشار ها و تنش های زیادی قرار می دهیم و با گذشت زمان، این مساله باعث ایجاد تغییر در ساختارهای مختلف ستون فقرات می شود. ژنتیک  نیز در بوجود آمدن بیماری آرتروز ستون مهره ها تاثیرگذار است. شما در معرض فرسایش بیش از حد مفصل و دیسک قرار می گیرید، بنابراین اگر فردی از اعضای خانواده شما مبتلا به اسپوندیلوز است،شما نیز ممکن است به گردن درد یا کمردرد مرتبط با اسپوندیلوز دچار شوید.

در نهایت، سبک زندگی شما می‌تواند باعث ابتلا به این بیماری شود. به عنوان مثال، استعمال دخانیات تأثیر بدی بر روی دیسک‌ها دارد و باعث تخریب سریع‌تر آنها می‌شود. استعمال دخانیات در واقع منجر به کاهش میزان آب در دیسک‌ها می‌شود، در حالی‌که وجود آب در کنار عوامل دیگر به دیسک‌های شما کمک می‌کند تا حرکات را جذب کنند. با کمبود میزان آب، دیسک‌های بین مهره‌ای زودتر فرسوده می‌شوند.

تشیخص

در صورتی که کمر درد شما شدید باشد، بهتر است برای تشخیص به موقع آرتروز ستون فقرات به بهترین دکتر ستون فقرات مراجعه کنید. پزشک در مورد سابقه درد شما سوالاتی می پرسد. مطمئن شوید که در مورد زمان شروع درد، زمان بهبود یا تشدید آن، مدت زمانی که طول می کشد و کارهایی که برای تسکین آن انجام داده اید، با پزشک صحبت کنید. همچنین، در مورد مشکلات دیگری که اکنون یا در گذشته داشته اید پزشک را در جریان قرار دهید. پزشک سپس کمر شما را معاینه می کند. او از شما می خواهد تا چند حرکت ورزشی ساده انجام دهید تا متوجه شود که آیا مشکل شما بر دامنه حرکتی شما تاثیرگذاشته است یا خیر. این حرکات ورزشی شامل خم شدن به سمت جلو، پهلو یا عقب می شود. همچنین پزشک از شما می خواهد تا روی زمین دراز بکشید و پای خود را بالا بیاورید.

علایم آرتروز، مخصوصا در ستون فقرات، مشابه بیماری های ستون فقرات دیگر می باشند. از این رو، پزشک باید مشکلات شدیدتر و حاد دیگر را حذف کند. پزشک برای انجام این کار تنوعی از آزمایشات را انجام می دهد که شامل آزمایش های خون، تصویر برداری با اشعه ایکس، سی تی اسکن، اسکن استخوان  و میلوگرام سی تی می باشد.

درمان

در ادامه درمان های بدون جراحی ستون فقرات ذکر شده است.

استراحت

موارد شدید اسپوندیلوز (آرتروز ستون فقرات) به استراحت در رختخواب بین 1 تا 3 روز نیازمند هستند. استراحت طولانی مدت در رختخواب خطر ابتلا به تشکیل لخته های خونی در پا را افزایش می دهد.

دارو

داروهای شل کننده عضلاتی: قرص های شل کننده عضلانی به تسکین گرفتگی عضلانی و درد کمک می کنند.

داروهای مسکن: این دارو برای کوتاه مدت و به منظور کاهش درد حاد و شدید ناشی از آرتروز ستون فقرات تجویز می شوند.

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی: داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) تسکین دردهای التهابی را فراهم می‌کنند. بسیاری از NSAIDs بدون نیاز به نسخه پزشک در دسترس هستند، اما برخی از آنها نیاز به نسخه پزشک دارند. بدون مشورت با پزشک، استفاده از داروهای غیرتجویزی همراه با داروهای تجویزی توصیه نمی‌شود. این کار ممکن است به عوارض جانبی شدیدی منجر شود. بنابراین، برای ترکیب داروها، حتماً نیاز به مشورت با پزشک دارید.

تزریق

انواع مختلفی از تزریقات آمپول برای درمان آرتروز ستون فقرات وجود دارد که شامل تزریقات استروئیدی ایپدورال و تزریقات مفصل فاست می شود. این تزریقات یک بیهوشی موضعی را با داروی استروئیدی ترکیب می کنند تا التهاب  بافت های عصبی را کاهش داده و در نتیجه در اغلب موارد به کاهش درد ناشتی از ارتروز کمر و ستون فقرات کمک می کنند.

کایروپراکتیک

متخصصین کایروپراکتیک (درمان دستی) بر این باور هستند که داشتن یک سیستم عصبی سالم به معنای داشتن یک بدن سالم است. هم تراز نبودن یک مهره باعث تضعیف شدن سیستم عصبی و منجر به اختلالاتی می شود که نتیجه آن کمر درد و گردن درد است. متخصصین کایروپراکتیک دارو تجویز نمی کنند و از جراحی نیز استفاده نمی کنند. آنها از گرمادرمانی/ سرما درمانی، فراصوت، ماساژ، اصلاح سبک زندگی و تنظیم ستون مهره ها برای کاهش درد آرتروز ستون فقرات بهره می گیرند.

فیزیوتراپی

در فیزیوتراپی، روش‌های درمانی منفعلانه با حرکات و تمرینات ورزشی ترکیب می‌شوند. روش‌های درمانی منفعلانه شامل گرمادرمانی/سرمادرمانی، فراصوت و تحریک الکتریکی برای تسکین گرفتگی عضلانی و درد استفاده می‌شوند. حرکات ورزشی و اصلاحی به بیمار آموزش می‌دهند که چگونه انعطاف‌پذیری و دامنه حرکتی خود را افزایش دهد و در عین حال استحکام عضلانی را تقویت کند. بیماران نباید از فیزیوتراپی هراس داشته باشند. حتی بیمارانی که درد می‌کشند و به سختی راه می‌روند، با انجام حرکات ورزشی ایزومتریک، وضعیت بیماری آرتروز ستون فقرات خود را بهبود می‌بخشند.

طب سوزنی

طب سوزنی روش درمانی محبوبی است که برای کاهش کمردرد و گردن درد مورد استفاده قرار می گیرد. سوزن های کوچکی که به اندازه موی انسان هستند، در نقاط مشخصی از بدن وارد می شوند. هر سوزن چرخانده، به صورت الکتریکی تحریک یا گرم می شود تا تاثیر این روش درمانی افزایش پیدا کند.  گفته می شود که طب سوزنی تا حدودی با تحریک بدن به باعث تولید مواد شیمایی می شود که به کاهش درد ناشی از آرتروز ستون فقرات، کمر و گردن کمک می کنند.

بریس

استفاده از بریس به صورت موقتی (1 هفته) به تسکین علائم کمک می کند، اما استفاده از آن برای طولانی مدت چندان کارآمد نیست. بریس های که برای طولانی مدت مورد استفاده قرار می گیرند باعث تضعیف عضلات ستون فقرات می شوند و در صورتی که به صورت مداوم بسته نشوند درد را افزایش می دهند. فیزیوتراپی کارایی بیشتری دارد، زیرا باعث استحکام عضلات می شود.

تراکشن  یا کشش

در بسیاری از موارد، تراکشن ستون فقرات به منظور کاهش علائم مرتبط با آرتروز کمر، گردن و ستون فقرات به ندرت مورد استفاده قرار می گیرد. تراکشن متناوب با استفاده از بستن بریس مورد استفاده قرار می گیرد. تراکنش متناوب شامل استفاده از یک دستگاه هالتر در حدود سر و گردن است که به یک وزنه متصل است. وزنه باعث انحراف می شود و به آرامی کشیده می شود تا فشردگی و درد عصب ناشی از آرتروز ستون فقرات تسکین پیدا کند.

وقتی فردی به آرتروز کمر مبتلا می شود.کشش و استقامت عضلات مجاور ستون فقرات برای محافظت بیشتر و کاهش فشارهای دور کمر مهم هستند. به خاطر داشته باشید که ورزش نباید موجب درد باشد، در صورتی که احساس درد می کنید، حرکت ورزشی را متوقف کنید و با پزشک خود مشورت نمایید. 

ماساژ و اصلاح سبک زندگی

کاهش وزن و حفظ وزن مناسب، مصرف غذاهای مغذی، ورزش منظم و جلوگیری از سیگار کشیدن، عادات بهداشتی مهمی هستند که به سلامتی و عملکرد مناسب ستون فقرات در هر سنی کمک می‌کنند. ماساژ درمانی نیز یک روش است که عضلات را انقباض می‌دهد و به آرامش ذهنی کمک می‌کند. یک متخصص ماساژ حرفه‌ای بر روی عضلات فشار و ماساژ انجام می‌دهد و به برطرف کردن گرفتگی عضلانی ناشی از آرتروز ستون فقرات کمک می‌کند. در بیماری اسپوندیلوز، عضلات اطراف ستون فقرات معمولاً فشرده و درد را افزایش می‌دهند. ماساژ باعث کاهش درد و التهاب عضلات ناشی از آرتروز کمر می‌شود.

داروهای گیاهی و مکمل

قبل از اینکه هر گونه داروی گیاهی یا مکملی را برای درمان آرتروز ستون فقرات مورد استفاده قرار دهید، به خوبی در مورد آنها تحقیق کرده و با پزشک مشورت کنید. اگر چه داروهای گیاهی طبیعی هستند، هنوز عوارض جانبی ای دارند که شما از آنها مطلع نیستید. یک داروی گیاهی ممکن است با داروی تجویزی که مصرف می کنید تداخل داشته باشد. بعضی از داروهای گیاهی که برای بهبود آرتروز گردن، کمر و ستون فقرات می توانید مورد استفاده قرار دهید از قرار زیر هستند:

• پنجه شیطان، زنجبیل و پوست بید (این داروها ضد التهابی هستند)
• گلوکزآمین و کندرویتین

کمپرس و آب درمانی

• گرما درمانی: حوله های گرم یا پک های گرمایی روی ستون فقرات قرار داده می شوند تا با افزایش جریان خون و شل کردن بافت ها به تسکین درد ناشی از آرتروز ستون فقرات کمک کنند.
• سرما درمانی: کمپرس یخ یا ماساژ یخ برای نواحی دردناک ستون فقرات به منظور کاهش التهاب و درد بطور مثال در آرتروز کمر مورد استفاده قرار می گیرد.
• آب درمانی: ورزش کردن در یک استخر بزرگ به منظور کاهش فشار بر روی ستون فقرات.  گرما و حرکت در آب نیز باعث تسکین درد آرتروز ستون فقرات می شوند.

آرتروز ستون فقرات می تواند در نواحی مختلف بوجود آید بطور مثال آرتروز کمر و آرتروز گردن. اکثر مبتلایان به این بیماری با روش های درمانی بدون جراحی مانند دارو، تزریق، فیزیوتراپی،ماساژ، آب درمانی و… موفق به کنترل درد می شوند. این بیماری می توانند همراه با علائم خفیف و یا شدید باشد.این بیماری عمدتا ناشی از افزایش سن می باشد اما می تواند در کودکان و درجوانان نیز بوجود آید. آرتروز ستون فقرات به دلیل ضعیف بودن عضلات در زنان ممکن شیوع بیشتری داشته باشد. همچنین پوکی استخوان به دلیل ریسک بالای شکستگی می تواند علائم آرتروز کمر را تشدید کند