آیا شما متقاضی مناسبی برای جراحی دیسک کمر هستید؟ آیا عمل دیسک عوارض دارد؟ هنگامی که شما به پزشک مراجعه میکنید پس از انجام معاینات جسمانی و ارزیابی نتایج حاصل از تست‌های تشخیصی به این نتیجه میرسد که آیا شما متقاضی مناسبی برای جراحی دیسک کمر هستید یا خیر. در اکثر موارد دیسک کمر نیاز به عمل جراحی ندارد زیرا معمولاً با گذر زمان و به طور خود به خود بهبود خواهد یافت اما در صورتی که هیچ یک از روش‌های درمانی غیر جراحی از قبیل تزریق استروئید، مصرف داروهای ضد التهاب، مصرف استروئید خوراکی و یا فیزیوتراپی تاثیری در بهبود شرایط شما نداشته باشد انجام عمل جراحی ضرورت خواهد بود. پزشک قبل از آنکه انجام عمل جراحی را پیشنهاد دهد درخواست انجام تست‌های تشخیصی از قبیل عکسبرداری توسط اشعه ایکس و ام آر آی را خواهد داد تا بتواند محل و شدت بیرون زدگی دیسک را مشخص کند. سپس با توجه به نتایج حاصل از این تست‌های تشخیصی به این نتیجه میرسد که آیا انجام عمل جراحی به منظور رفع فشار از روی اعصاب ضروری هست یا خیر. جراحی دیسک مانند همه عمل‌های جراحی با عوارض جانبی خاص خود همراه است که برخی از عوارض بعد از عمل دیسک کمر عبارتند از خونریزی، عفونت و آسیب دیدگی عصب. در صورتی که دیسک به طور کامل تخلیه نشده باشد احتمال بیرون زدگی مجدد آن وجود خواهد داشت. همیشه این احتمال وجود دارد که سایر دیسک‌های موجود در نقاط مختلف ستون فقرات دچار تحلیل رفتگی یا بیرون زدگی شوند و به اعصاب مجاور فشار وارد کنند.
در ادامه‌ی مطلب عوارض بعد از عمل دیسک و مراقبت‌های پس از جراحی برای کاهش خطر و عوارض به‌طور کامل توضیح داده شده است. مطلب را با دقت و باحوصله بخوانید.
پس از عمل دیسک کمر پزشک نکات خاصی را برای کاهش عوارض بعد از عمل و زمان شروع مجدد فعالیت ورزشی و همچنین شروع فعالیت‌های روزمره ارائه خواهد کرد. شما باید به طور کامل از توصیه‌ها و پیشنهادات پزشک پیروی کنید و در صورتی که هرگونه سوالی دارید و مشورت نمایید تا پاسخ سوالات خود را دریافت کنید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی کاهش عوارض بعد از عمل دیسک و یا رزرو نوبت در مطب دکتر مویدنیا با شماره تلفن‌های 09135484106 – 03136293575 تماس حاصل فرمایید.
عوارض عمل دیسک کمر
جراحی دیسک کمر و ستون فقرات همراه با برخی عوارض جانبی است و قبل از اقدام به عمل جراحی، هر فرد باید با این عوارض آشنا شود. عوارض حاصل از جراحی می‌توانند به چند دسته تقسیم شوند تا درک آنها راحت‌تر باشد. در زیر، برخی از عوارض و خطرات مرتبط با جراحی ستون فقرات، به ویژه جراحی دیسک کمر، آورده شده است:
عوارض بیهوشی
برای انجام جراحی ستون فقرات بیمار باید تحت بیهوشی عمومی قرار بگیرد. اگرچه انواع مختلف بیهوشی شامل برخی خطرات می‌باشد برخی از عوارض جانبی شدید ناشی از بیهوشی شایع نیستند. عوارض حاصل از بیهوشی در هر بیمار با توجه به سن او، نوع بیهوشی مورد استفاده و واکنش بدن به داروی بیهوشی متغیر خواهد بود. این خطرات به شرح زیر می‌باشند:
- بروز واکنش آلرژیک به داروها
- تغییر در سطح فشار خون
- تغییر در سطح ضربان قلب
- تشنج
- حمله قلبی
- سکته مغزی
- مرگ که از هر ۲۰۰ هزار نفر در یک نفر رخ می‌دهد.
- حالت تهوع و استفراغ پس از جراحی
جراحی عصب یا نخاع
انجام عمل جراحی روی نخاع با برخی خطرات همراه است که عبارتند از آسیب دیدگی طناب نخاعی یا آسیب رساندن به اعصاب. این مشکلات می‌توانند به علت استفاده از تجهیزات پزشکی در حین عمل دیسک کمر و یا به علت تورم یا به وجود آمدن بافت اسکار پس از جراحی ایجاد شوند. آسیب رساندن به نخاع میتواند در برخی از نقاط خاص بدن باعث فلج شود. هنگامی که اعصاب دچار آسیب دیدگی می‌شوند شما با مشکلاتی از قبیل درد، بی حسی یا ضعف در نقاطی می‌شوید که عصب در عملکرد آن تاثیر دارد مانند پا. در صورتی که عصب متصل به ناحیه لگن دچار آسیب دیدگی شود شما با ناتوانی جنسی مواجه خواهید شد.
پارگی سخت شامه ای
بافت سخت شامه ای به یک بافت کیسه ای که درون آن پر از مایع است گفته میشود که اطراف نخاع و اعصاب نخاعی را می‌پوشاند. احتمال پاره شدن این بافت در هنگام انجام عمل دیسک کمر وجود دارد. پارگی بافت سخت شامه در حین انجام جراحی نخاع وجود دارد و در صورتی که پزشک متوجه بروز چنین مشکلی شود به راحتی به ترمیم آن خواهد پرداخت که معمولاً به راحتی نیز ترمیم میشود. اما در صورتی که این مشکل تشخیص داده نشود و بافت ترمیم گردد احتمال نشت مایع نخاعی وجود دارد و بیمار دچار مشکلات بعدی خواهد شد. نشت مایع نخاعی میتواند باعث سردرد نخاعی شود. این اختلال همچنین ریسک عفونت مایع نخاعی یا به عبارتی مننژیت نخاعی را افزایش خواهد داد. در صورتی که نشت مایع نخاعی به سرعت و به طور خود به خود ترمیم نشود بیمار به انجام جراحی دوم برای ترمیم پارگی ایجاد شده نیاز خواهد داشت.
عفونت
در همه عمل‌های جراحی، احتمال بروز عفونت وجود دارد. در جراحی‌های دیسک کمر، این احتمال کمتر از یک درصد است. عفونت میتواند به دو صورت سطحی یا عمقی رخ دهد.
عفونت زخم به صورت سطحی معمولاً با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها قابل درمان است و ممکن است نیاز به برداشتن بخیه‌های پوستی باشد. اما در صورتی که عفونت به صورت عمقی باشد، ممکن است بیمار با مشکلات جدی روبه‌رو شود و نیاز به جراحی دوم برای تخلیه عفونت وجود داشته باشد. در برخی موارد شدید، پزشک ممکن است مجبور به تخلیه پیوند استخوان، پیچ و مهره‌های فلزی یا پروتز شود.
ایجاد لخته در رگ و آسیب دیدگی دیواره داخلی آن
ریسک بروز ترومبوز عمیق وریدی پس از جراحی دیسک کمر بسیار شایع است. دلایل متعددی در بروز ترومبوز عمیق وریدی پس از جراحی نقش دارند که اولین مورد به تلاش بدن برای متوقف کردن خونریزی ناشی از جراحی ارتباط دارد و مورد دوم به افزایش مکانیسم طبیعی بدن برای لخت کردن خون در این دوران مرتبط است. به علاوه آسیب دیدگی عروق خونی اطراف محل جراحی میتواند ریسک لخته شدن خون را افزایش دهد. همچنین در صورتی که خون نتواند به طور صحیح در عروق خونی گردش کند و ساکن باقی می‌ماند و به لخته تبدیل میشود.
چرا لختگی خون بعد از عمل دیسک نگران کننده است؟ هنگامی که لخته خون درون عروق عمیق پا به وجود می‌آید از گردش خون و بازگشت آن از ناحیه پا به قلب جلوگیری خواهد کرد که این امر باعث بروز تورم و درد در پای مورد نظر خواهد شد. در صورتی که خون درون عروق لخته شود حل نمی‌گردد و تورم مزمن میشود که باعث بروز ناراحتی و دائمی شدن تورم ایجاد شده خواهد شد. اگرچه لخته شدن خون درون عروق یک مسئله نگران کننده به نظر میرسد خطر واقعی لخته خون چیزی فراتر از حد تصور است. در صورتی که یک قسمت از خون لخته شده از عروق پا جدا شود و به سمت عروق ریه برود باعث مسدود شدن عروق کوچک ریه خواهد شد و آمبولی ریوی را به وجود می‌آورد. در صورت بروز این اختلال ریه نمی‌تواند به ارسال اکسیژن و دریافت مجدد خون بپردازد و چنانچه آمبولی ریوی بسیار بزرگ باشد و بخش بزرگی از ریه را درگیر کرده باشد احتمال مرگ افزایش خواهد یافت. به همین دلیل نکته مهمی که باید به خاطر داشته باشید این است که پیشگیری از بروز ترومبوز عمیق وریدی بسیار جدی و حیاتی است.
بی حسی و ضعف و درد مداوم
پس از عمل ممکن است شما برخی از علائمی که قبل از عمل با آن مواجه بودید از قبیل بی حسی دست یا پا، ضعف بازو و درد کمر فوراً از بین رود و این مشکلات همچنان ادامه داشته باشد. معمولاً مدت طول می‌کشد تا عصب بتواند به ترمیم خود بپردازد و به همین دلیل در اکثر موارد علائم قبل از عمل مدتی طول می‌کشد تا پس از جراحی از بین بروند. با این حال گاهی اوقات انجام جراحی ستون فقرات با موفقیت همراه نیست و درد و بی حسی یا ضعف دست و پای بیمار برطرف نخواهد شد. در برخی موارد عمل جراحی میتواند باعث افزایش درد شود که شما باید قبل از عمل با این مسئله آشنا شوید و در ارتباط با آن با پزشک خود صحبت کنید. پزشک در این رابطه اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار خواهد داد.
عوارض ایمپلنت و فیوژن (شکست فیوژن)
در برخی موارد خاص جراحی فیوژن طبق برنامه پیش نمی‌رود که به این وضعیت شکست فیوژن گفته میشود. منظور از شکست فیوژن این است که هیچگونه حرکتی بین دو استخوان که به یکدیگر متصل شده اند و وجود ندارد که این امر با گذر زمان باعث افزایش در خواهد شد. شکست فیوژن میتواند باعث تحت فشار قرار گرفتن ایمپلنت فلزی مورد استفاده برای متصل کردن دو استخوان به یکدیگر شود و حتی ریسک شکستن آن را افزایش دهد. در صورت شکست فیوژن شما به انجام جراحی مجدد برای متصل کردن استخوان‌ها به یکدیگر نیاز خواهید داشت و پزشک از گرافت استخوانی برای جایگزین کردن ایمپلنت فلزی استفاده می‌کند و حتی از یک تحریک کننده الکتریکی به منظور افزایش روند بهبود استفاده خواهد کرد.
لق شدگی یا شکستن ایمپلنت فلزی
در برخی از این عمل‌های جراحی به منظور اصلاح مطابقت مهره‌ها از پیچ و مهره فلزی استفاده خواهد شد. پس از آنکه فیوژن استخوان به طور صحیح انجام شد میزان مقاومت آن افزایش پیدا می‌کند. با این حال در برخی موارد قبل از آنکه فرایند فیوژن به طور صحیح انجام شود پیچ و مهره فلزی دچار لق شدگی یا شکستگی خواهند شد. در صورت بروز چنین مشکلی شما به عمل جراحی دوم به منظور خارج کردن پیچ و مهره فلزی یا اصلاح موقعیت آنها نیاز خواهید داشت.
جابجا شدن گرافت استخوانی
در برخی از جراحی‌های ستون فقرات، احتمال جابجایی یا خروج دیسک بین مهره‌ها یا گرافت استخوان وجود دارد. در این حالت، گرافت استخوانی ممکن است از محل خود خارج شود و در صورت بروز این مشکل، نیاز به عمل جراحی دوم برای بازگرداندن گرافت استخوان به موقعیت اصلی خود وجود خواهد داشت. اگر گرافت استخوان از محل اصلی خود به فاصله زیادی جابجا شود، قادر به پایدارسازی مناسب دو مهره نخواهد بود. همچنین، اگر گرافت استخوان به سمت عقب و نزدیک به طناب نخاع حرکت کند یا به سمت جلو و به ساختارهای مقابل نخاع جابجا شود، ممکن است به این ساختارها آسیب وارد شود. در صورت بروز چنین مشکلاتی، نیاز به جراحی دوم برای اصلاح موقعیت گرافت استخوان وجود خواهد داشت.
کاهش عوارض بعد از عمل دیسک
باید در سه هفته اول پس از جراحی و هنگامی که در منزل استراحت میکنید کاملاً به حرکات بدن خود توجه داشته باشید و اطمینان حاصل کنید که در هنگام نشستن و ایستادن به حفظ حالت صحیح بدن تان می‌پردازید، از خم شدن مداوم به سمت جلو اجتناب میکنید و از برداشتن اشیا سنگین خودداری می‌نمایید. شما باید به طور صحیح از کمر خود مراقبت کنید تا فرآیند بهبود آن به خوبی انجام شود. پزشک شما را تشویق می‌کند به تدریج سطح فعالیت جسمانی خود را در یک هفته اول پس از جراحی دیسک کمر را افزایش دهید. پس از جراحی پیاده روی به عنوان بهترین و فعالیت ورزشی در نظر گرفته میشود که به افزایش استقامت بدن و بهبود گردش خون در بدن کمک خواهد کرد.
در هفته اول پس از جراحی، به تدریج میتوانید فعالیت جسمانی خود را افزایش دهید، اما باید از خم شدن به سمت جلو، برداشتن اجسام سنگین و قوز کردن در حالت نشسته خودداری کنید. در این دوره، توصیه میشود در خانه استراحت کرده و از محل کار مرخصی بگیرید تا دوره بهبود به درستی سپری شود. سعی کنید به تدریج سطح فعالیت جسمانی خود را افزایش دهید و بخیه‌های خود را بررسی کنید تا نشانه‌هایی مانند قرمزی، تورم و خروج مایعات که نشان از عفونت است، را مشاهده کنید. در پایان هفته اول، باید به پزشک مراجعه کنید تا بخیه‌ها و علائم عفونت را بررسی کند.
سه هفته پس از جراحی
درس هفته اول پس از جراحی که شما دوران بهبود را سپری میکنید چنانچه شغل شما با فعالیت جسمانی همراه نیست میتوانید به محل کارتان برگردید. در صورتی که شما در دفتر کار میکنید باید در هنگام نشستن و ایستادن ستون فقرات خود را در حالت خنثی نگه دارید و تناسب قسمت فوقانی و پایین بدن را حفظ کنید. اما در صورتی که شغل شما با فعالیت جسمانی سنگین همراه است پزشک از شما می‌خواهد که تا چند هفته مرخصی بگیرید و در منزل استراحت کنید. به تدریج سعی کنید پیاده روی کنید و سطح فعالیت جسمانی خود را افزایش دهید تا بتوانید با سهولت بیشتر به انجام امور روزمره تان بپردازید. شما میتوانید در صورت نیاز فعالیت جسمانی خود را کمتر کنید اما برخی از بیمارانی که تحت جراحی کم تهاجمی ستون فقرات قرار می‌‌گیرند دوران بهبود خود را با سرعت بیشتری سپری خواهند کرد.
تا پایان هفته چهارم بعد از جراحی، باید به طور کامل احساس بهبود کرده باشید و بتوانید به آرامی فعالیت‌های روزمره خود را انجام دهید. در پایان هفته هشتم، قادر به انجام فعالیت‌های جسمانی سنگین خواهید بود. اگر قصد دارید جراحی دیسک کمر را انجام دهید، توصیه میشود به یک پزشک با تجربه مراجعه کنید تا ریسک عوارض جراحی را به حداقل برساند. آشنایی با عوارض جانبی و مسائل مرتبط با جراحی به شما کمک می‌کند تا فرایند پس از جراحی را بهتر درک کرده و با مراحل بازگشت به زندگی روزمره آشنا شوید.
