دیسککتومی کمر یک روش جراحی برای برداشتن بخشی از دیسک مشکل دار در کمر است. دیسکها پدهایی هستند که مهرهها را جدا میکنند. این روش معمولاً هنگامی انجام میشود که دیسک در ناحیه کمر دچار فتق یا پارگی میشود، به ریشه عصب فشار میآورد.
این مقاله به شما کمک میکند تا پیرامون موارد زیر اطلاعات کسب کنید:
- آنچه جراحان به دنبال دستیابی آن هستند
- آنچه در حین جراحی اتفاق میافتد
- هنگام بهبودی چه انتظاراتی باید داشت
جراحان امیدوارند که به چه چیزی برسند؟
دیسککتومی کمر میتواند علائم ناشی از فتق دیسک در کمر را کاهش دهد. هدف اصلی جراحی دیسککتومی برداشتن بخشی از دیسک است که به ریشه عصب نخاعی فشار میآورد. خارج کردن قسمت آسیب دیده دیسک باعث کاهش احتمال فتق مجدد دیسک نیز میشود.
این اهداف را میتوان با استفاده از یک روش معمول، به نام لامینوتومی و دیسککتومی، یا با یک روش جدیدتر به نام میکرودیسکتومی، پیاده کرد. روش قدیمی به برش بزرگتر و ترمیم آن به زمان طولانیتری نیاز دارد.
میکرودیسکتومی به تدریج به عنوان یک جراحی استاندارد برای فتق دیسک کمر شناخته میشود. در این روش، جراح با استفاده از میکروسکوپ جراحی، تنها یک برش بسیار کوچک در ناحیه کمر ایجاد میکند. این جراحی به عنوان یک جراحی حداقل تهاجمی دستهبندی میشود و اعتقاد بر این است که عوارض کمتری برای بیماران دارد. طرفداران همچنین معتقدند که انجام این نوع جراحی آسانتر است، از ایجاد زخم در اطراف اعصاب و مفاصل جلوگیری میکند و به بهبود سریعتر بیماران کمک میکند.
چگونه برای جراحی آماده شوم؟
تصمیم برای انجام جراحی باید به طور مشترک توسط شما و جراح شما اتخاذ شود. شما باید هرچه بیشتر در مورد روش کار اطلاعات پیدا کنید. اگر نگرانی یا سوالی دارید، باید با جراح خود صحبت کنید.
هنگامی که در مورد جراحی تصمیم گرفتید، جراح شما ممکن است یک معاینه کامل فیزیکی توسط پزشک عمومیتان را پیشنهاد دهد. این معاینه به شما اطمینان میدهد که در بهترین شرایط ممکن برای انجام عمل جراحی قرار دارید.
در روز جراحی، احتمالاً صبح زود در بیمارستان بستری میشوید. شب قبل از نیمه شب نباید چیزی بخورید یا بنوشید.
در حین عمل چه اتفاقی میافتد؟
در اکثر جراحیهای ستون فقرات به بیماران بیهوشی عمومی زده میشود تا بیهوش باشند. هنگام بیهوشی، تنفس شما ممکن است با دستگاه تنفسی (ونتیلاتور) انجام شود. ونتیلاتور وسیله ای است که جریان هوا به ریهها را نظارت و کنترل میکند.
برخی از جراحان استفاده از بی حسی نخاعی را به جای بیهوشی عمومی شروع کردهاند. بی حسی نخاعی در قسمت کمر به فضای اطراف نخاع تزریق میشود. این امر باعث بی حس شدن ستون فقرات و اندام تحتانی میشود. همچنین به بیماران دارویی داده میشود تا در حین عمل از حالت آرامی برخوردار شوند.
جراحی دیسککتومی معمولاً با زانو زدن بیمار در یک فریم خاص به صورت رو به پایین انجام میشود. این فریم از بیمار پشتیبانی میکند بنابراین شکم شل و بدون فشار است. این وضعیت باعث کاهش خونریزی در حین جراحی میشود و فضای بیشتری برای کار به جراح میدهد.
دو روش اصلی دیسککتومی عبارتند از:
- لامینوتومی و دیسککتومی
- میکرودیسکتومی
لامینوتومی و دیسککتومی
لامینوتومی و دیسککتومی روش معمول برداشتن دیسک هستند. لامینوتومی برای برداشتن بخشی از استخوان لامینا (پشت حلقه روی کانال نخاع) است. این امر باعث میشود جراح بتواند بخشی از دیسک را خارج کند (دیسککتومی).
یک برش در وسط کمر ایجاد میشود. پس از جداسازی بافتها برای رسیدن به استخوانهای کمر، جراح عکسبرداری میکند تا مطمئن شود که این روش بر روی دیسک صحیح انجام شده است. برای برداشتن قسمت کوچکی از استخوان لامینا از یک ابزار برش استفاده میشود.
میکرودیسککتومی
جراح میکرو دیسکتومی با استفاده از میکروسکوپ جراحی عمل را انجام میدهد. یک برش کوچک با طول دو اینچ مستقیماً روی دیسک مشکلدار در ناحیه کمر ایجاد میشود. پوست و بافتهای نرم از هم جدا میشوند تا استخوانهای پشتی ستون فقرات در دید قرار بگیرند. برای تأیید صحت محل عمل جراحی روی دیسک، از اشعه ایکس کمر استفاده میشود.
عوارض
مانند تمام روشهای جراحی دیگر، عوارضی نیز ممکن است رخ دهد. برخی از رایجترین عوارض پس از دیسککتومی کمر شامل این موارد است:
- مشکلات مربوط به بیهوشی
- ترومبوفلبیت
- عفونت
- آسیب عصبی
- درد مداوم
ممکن است این موارد لیست کاملی از عوارض احتمالی نباشد.
مشکلات بیهوشی
وقتی بیهوشی ارائه شده در حین جراحی باعث واکنش با سایر داروهایی شود که بیمار مصرف میکند، ممکن است مشکلاتی ایجاد شود. در موارد نادر، ممکن است بیمار با خود بیهوشی مشکل داشته باشد. درباره خطرات و نگرانیهای خود حتماً با متخصص بیهوشی خود صحبت کنید.
ترومبوفلبیت (لخته شدن خون)
ترومبوفلبیت، که گاهی اوقات ترومبوز وریدی عمقی (DVT) نامیده میشود، میتواند پس از هر عمل ایجاد شود. این اتفاق زمانی رخ میدهد که خون در وریدهای بزرگ پا لخته خون ایجاد کند. اکثر جراحان پیشگیری از DVT را بسیار جدی میگیرند. روشهای زیادی برای کاهش خطر DVT وجود دارد، اما احتمالاً موثرترین عامل این است که شما در سریعترین زمان ممکن حرکت کنید. دو اقدام پیشگیرانه دیگر که معمولاً مورد استفاده قرار میگیرند عبارتند از:
- جورابهای فشرده کننده برای حرکت دادن خون در پاها
- داروهایی که خون را رقیق میکنند و از تشکیل لخته خون جلوگیری میکند
عفونت
عفونت پس از جراحی ستون فقرات نادر است اما میتواند یک عارضه بسیار جدی باشد. برخی از عفونتها ممکن است زودتر نشان داده شوند، حتی قبل از مرخصی از بیمارستان. عفونتهای سطح پوست معمولاً با آنتی بیوتیک برطرف میشوند. درمان عفونتهای عمیقتری که به استخوانها و بافتهای معمول ستون فقرات گسترش مییابد، سختتر است. آنها ممکن است نیاز به جراحی دیگر برای درمان قسمت دچار عفونت ستون فقرات داشته باشند.
آسیب عصبی
هرگونه جراحی که در مجرای نخاع انجام شود میتواند باعث آسیب به نخاع یا اعصاب نخاعی شود.
درد مستمر
دیسککتومی به ویژه برای بیمارانی که شکایت اصلی آنها قبل از جراحی درد پا است بسیار مفید میباشد. هنگامی که کمردرد مشکل اصلی بیمار بوده است، نتایج جراحی متفاوت است. اگر بعد از جراحی درد ادامه یافت یا غیرقابل تحمل شد، در مورد روشهای درمانی که میتوانند به شما در کنترل درد کمک کنند با جراح صحبت کنید.
بعد از جراحی چه اتفاقی میافتد؟
بیماران معمولاً ظرف چند ساعت پس از جراحی میتوانند از جای خود بلند شوند. با این حال، به شما آموزش داده میشود که کمر خود را فقط با دقت و در حالت راحتی حرکت دهید. لوله تخلیه به طور معمول یک روز پس از جراحی خارج میشود. بیماران در صورت ثبات وضعیت پزشکی قادر به بازگشت به خانه هستند.
بیشتر بیماران یک روز پس از جراحی از بیمارستان مرخص میشوند. رانندگی معمولاً در طی یک یا دو هفته توصیه نمیشود. از خم شدن و بلند کردن اجسام باید به مدت چهار تا شش هفته خودداری شود. افراد به طور کلی طی دو تا چهار هفته دوباره به کارهای سبک خود برمیگردند و میتوانند کارهای سنگین و ورزشی را طی دو تا سه ماه بعدی انجام دهند. به کارگرانی که مشاغل آنها شامل کارهای جسمی شدید است، ممکن است توصیه شود که کار کم شدتی را در نظر بگیرند.
بیماران معمولاً دو تا سه هفته پس از تاریخ جراحی، فیزیوتراپی را به صورت سرپایی شروع میکنند.
در طول بهبودی چه انتظاری باید داشته باشم؟
بسیاری از جراحان در طی سه هفته پس از جراحی، درمان فیزیکی سرپایی را تجویز میکنند. فیزیوتراپی پس از دیسککتومی کمر معمولاً فقط برای شش تا هشت هفته مورد نیاز است. شما باید این انتظار را داشته باشید که بهبودی کامل تا چهار ماه طول بکشد.
در ابتدا، درمان کنترل درد و التهاب است. درمانهای یخ و تحریک الکتریکی معمولاً برای کمک به این اهداف استفاده میشود. همچنین ممکن است درمانگر شما از ماساژ و سایر روشهای عملی برای کاهش اسپاسم و درد عضلات استفاده کند.
درمانهای فعال به آرامی اضافه میشوند. این درمانها شامل تمریناتی برای بهبود عملکرد قلب و ریه است. پیادهروی و شنا بعد از این نوع جراحی، تمرینات قلبی عروقی ایدهآل هستند. پزشک همچنین تمرینات خاصی را برای کمک به تقویت و کنترل ماهیچههایی که کمر را تثبیت میکنند، آموزش میدهد.
درمانگر شما با شما درباره نحوه حرکت و انجام فعالیتها همکاری میکند. این روش درمانی به عنوان “مکانیک بدن” شناخته میشود و به شما کمک میکند تا الگوهای حرکتی جدیدی بیاموزید. این آموزش به شما کمک میکند تا در هنگام انجام کار و فعالیتهای روزمره، کمرتان را در موقعیتهای ایمن نگه دارید. در ابتدا، این شامل یادگیری نحوه حرکت ایمن و آسان برای رفتن به تختخواب، بلند شدن از تخت، لباس پوشیدن و درآوردن لباس و انجام برخی از فعالیتهای روزمره شما میشود. سپس شما یاد میگیرید که چگونه هنگام بردن و حمل وسایل و هنگام شروع فعالیتهای سنگینتر، کمرتان را در حالت ایمن نگه دارید.
با بهبود شرایط، درمانگر برنامه شما را تنظیم میکند تا به شما کمک کند برای بازگشت به کار آماده شوید. برخی از بیماران قادر به بازگشت به کار قبلی که نیاز به کارهای سنگین دارد، نخواهند بود. با این حال، درمانگر شما ممکن است تغییراتی در وظایف شغلی را پیشنهاد دهد که شما را قادر میسازد به شغل قبلی خود برگردید. درمانگر شما همچنین ممکن است اشکال جایگزین کار را پیشنهاد دهد. در ادامه یاد خواهید گرفت که کارهای خود را به روشهایی انجام دهید که کمرتان را ایمن و بدون فشار اضافی حفظ کند.
قبل از پایان جلسات درمانی، درمانگر روشهای مختلفی را برای جلوگیری از مشکلات آینده به شما میآموزد.