اغلب دردهای ناحیه لامبر کمر ، حاد یا کوتاه مدت هستند و از چند روز تا چند هفته به طول می‌انجامند. این درد معمولاً با مراقبت‌های شخصی خود به خود برطرف شده و هیچ گونه از دست دادن عملکردی پس از آن وجود نخواهد داشت. اکثر دردهای حاد کمر از نظر ماهیت، مکانیکی هستند؛ به این معنا که اختلالی در نحوه قرارگیری اجزای کمر (ستون فقرات، عضلات، دیسک بین مهره‌ای و اعصاب) وجود دارد که باعث درد میشود.
تشخیص درد حاد کمر میتواند توسط یک فیزیوتراپیست یا پزشکی که سابقه طبابت در این زمینه را دارد، با معاینه انجام شده و علت اصلی آن پیدا شود. افراد دچار کمر درد شدید می‌توانند از دارو و درمان فیزیوتراپی بهره‌مند شوند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی کمردرد حاد و یا رزرو نوبت در مطب دکتر امیر مویدنیا با شماره تلفن‌های 03136293575 – 09135484106 – 09135484106 تماس حاصل فرمایید.
علت کمردرد حاد و یا کوتاه مدت چیست؟
موارد زیر از علتهای کمردرد برای مدت زمان کوتاهی میباشد که با مراجعه سریع به متخصص و اقدام به درمان میتوان از شدید شدن وضعیت درد پیشگیری کرد:
- کشش و رگ به رگ شدگی، بیشترین علت کمر درد شدید است. رگ به رگ شدگی در اثر کشش بیش از حد یا پارگی رباط‌ها به وجود می‌آید و کشش عضله، نتیجه پارگی‌هایی در تاندون یا عضلات است. این وضعیت‌ها ممکن است در اثر چرخیدن یا بلند کردن اجسام به شکل نامناسب، بلند کردن اجسام بسیار سنگین یا کشش بیش از حد ایجاد شوند. چنین حرکاتی می‌توانند باعث ایجاد اسپاسم در عضلات کمر نیز شوند که میتواند به نوبه خود دردناک باشد.
- کمر درد حاد بیشتر در بین افرادی اتفاق می‌افتد که تناسب جسمانی ندارند. داشتن عضلات ضعیف کمر میتواند باعث عدم پشتیبانی مناسب از ستون فقرات شود. «جنگجویان آخر هفته» به افرادی گفته میشود که پس از یک هفته کامل غیرفعال بودن، ناگهان مدت زمان زیادی ورزش می‌کنند. این افراد نسبت به کسانی که فعالیت بدنی متوسط را به یک عادت روزانه برای خود تبدیل کرده‌اند، بیشتر دچار آسیب‌های کمر می‌شوند. مطالعات نشان داده‌اند که ورزشهای هوازی کم اثر برای حفظ سلامت دیسک‌های بین مهره‌ای بسیار مفید هستند.
- موقعیت وضعی ضعیف در هنگام نشستن یا ایستادن، یکی از دلایل کمردرد حاد است.
علائم کمردرد حاد چیست؟
در اکثر افراد مبتلا به کمردرد شدید، درجه اول درد در ناحیه پایینی کمر را تجربه می‌کنند. این درد ممکن است به باسن و ران‌ها نیز تابیده شود. همچنین، در بسیاری از افراد، به‌همراه کمردرد مکانیکی، علائم اسپاسم نیز مشاهده میشود. علائم کمردرد مکانیکی به‌طور معمول با خم شدن کمر و بلند کردن اشیاء سنگین قابل توجه هستند.
درمان کمردرد حاد
در این قسمت درمان‌های کمردرد حاد از ساده‌ترین آنها تا پیشرفته‌ترین شیوه‌های پزشکی آورده شده است:
درمان‌های اولیه کمردرد
معمولا درمان غیر جراحی با استراحت محدود و داروهای مسکن بدون نسخه، برای اغلب بیماران کافی است. در برخی از افراد ممکن است دنبال کردن یک برنامه فیزیوتراپی تحت نظارت پزشک یا فیزیوتراپیست برای کاهش درد مکانیکی مداوم، توصیه شود. با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید کدام روش درمانی برای شما مناسب است.
- استراحت در تخت خواب: ممکن است برای تعداد کمی از بیماران دچار کمردرد حاد و اسپاسم عضلانی، استراحت کوتاه مدت در رختخواب توصیه شود. به ندرت پیش می‌آید که استراحت در تختخواب بیش از ۴۸ ساعت توصیه شود.
- فعالیت بدنی: در برخی موارد، پزشکان برای بهبودی سریع کمردرد حاد، فعالیت جسمانی را توصیه می‌کنند. معمولاً در برخی از بیماران توصیه میشود برای درمان کمر درد متوسط تا خفیف، برنامه نسبتا عادی خود را حفظ کنند.
- گذاشتن یخ و استفاده از حرارت: استفاده از یخ و گرما به طور مداوم روی کمر نیز برای درمان کمردرد حاد مفید است. زیرا باعث شل شدن عضلات و کاهش التهاب عضلانی میشود. به طور کلی توصیه میشود به مدت ۲۰ دقیقه از گرما استفاده کرده و سپس به مدت ۲۰ دقیقه یخ بگذارید. اگر متوجه شدید یکی از این دو نسبت به دیگری برای شما مفیدتر هستند، پس صرفاً از همان برای درمان استفاده کنید. به طور کلی استفاده از گرما و/ یا یخ باید ۲ تا ۳ بار در روز تکرار شود.
- داروها: اگر ممکن برای مدت کوتاهی (سه تا چهار روز) برای شما شل کننده عضلات تجویز شود. همچنین ممکن است برای کاهش درد از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDها) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن که بدون نسخه در دسترس هستند، تجویز شود. کمتر پیش می‌آید که به داروهای مسکن قوی‌تر احتیاج باشد.
فیزیوتراپی
در برخی موارد، فیزیوتراپی به عنوان بخش ضروری از برنامه درمان کمردرد حاد مورد استفاده قرار می‌گیرد. اهمیت دارد که با یک فیزیوتراپیست که در زمینه رویکردهای ورزشی برای افزایش سرعت بهبودی آموزش دیده است، همکاری کنید. فیزیوتراپی فعال میتواند به کوتاه شدن دوره بهبودی کمک کند و شما را در کوتاه‌ترین زمان ممکن به شغل و فعالیت‌های اوقات فراغت خود بازگرداند. فیزیوتراپی فعال شامل یک برنامه ورزشی است که ممکن است نیازمند انجام تمرینات خانگی با تکرار هر دو ساعت یکبار در زمان بیداری باشد. به طور کلی، انجام این تمرینات تنها ۵ دقیقه زمان می‌برد و نیازی به تجهیزات ویژه‌ای برای انجام آنها نیست. همچنین، شما نیازی به رفتن به باشگاه ورزشی برای انجام این تمرینات ندارید. سایر درمان‌های فیزیوتراپی شامل موارد زیر می‌باشند:
- ماساژ درمانی نیز میتواند در کاهش درد حاد کمر نیز به بیمار کمک کند. ماساژ در ناحیهی درد منجر به افزایش جریان خون و کاهش درد و گرفتگی عضلات کمر ناشی از فشار کار و یا آسیب میشود. اما باید این نکته را نیز در نظر داشت که ماساژ درمانی باید توسط کایروپراکتیک و یا فیزیوتراپیست انجام شود.
- مگنت تراپی : مغناطیس درمانی در فیزیوتراپی درمانی موثری برای طیف وسیعی از بیماری‌ها از جمله درمان کمردرد حاد، موثر شناخته شده است. میدان‌های مغناطیسی مگنت تراپی باعث ترشح اندروفین در سطح سلولی، افزایش جریان خون، کاهش گرفتگی کمر و درد کمر میشود.
- لیزر درمانی: نور ساطع شده از لیزر درمانی منجر به انتقال انرژی به ناحیهی درد، تحریک بافت آسیب دیده و افزایش ماده T.P (تغذیه‌‌ی سلول) میشود. سپس خون در بدن جریان بهتری پیدا می‌کند و درد و التهاب را کاهش می‌دهد. نسبت به شدت کمردرد حاد به دلایل گوناگون، جلسات درمانی با لیزر کم توان و یا پرتوان برای بیمار تعیین میشود.
- درمان دستی: در درمان دستی، متخصص فیزیوتراپی با حرکات دست بر روی ستون فقرات کمر، ناحیه‌درد و یا آسیب دیده را تشخیص می‌دهد و با انجام حرکات آرام و بدون فشار زیاد سعی بر درمان دارد. برای کاهش ریسک این درمان، حتما باید به یک متخصص با تجربه مراجعه کنید.
- بیوفیدبک (بازخورد): بیوفیدبک برای درمان بسیاری از مشکلات درد حاد که مهم‌ترین آنها کمر درد و سردرد است استفاده میشود. این روش درمانی شامل اتصال الکترودهایی به پوست و استفاده از دستگاه الکترومیوگرافی است که به افراد امکان می‌دهد از تنفس، تنش عضلانی، ضربان قلب و دمای پوست خود به شکل خود تنظیم شده، اطلاع داشته باشند. افراد واکنش خود به درد را با استفاده از تکنیک‌های ریلکسیشن تنظیم می‌کنند. روش بیوفیدبک غالباً در ترکیب با سایر روش‌های درمانی و معمولاً بدون هیچ گونه عوارض جانبی استفاده میشود. شواهدی وجود ندارد که نشان دهنده مزایای روشن بیوفیدبک برای کمر درد باشند .
اوزون تراپی
یکی دیگر از تزریقات داخل دیسک کمر، اوزون تراپی نامیده شده است . اوزون، نوع فعال شده‌ی اتم اکسیژن است. مزایای درمانی گاز ozone، در صنعت‌های مختلف و درمان بیماری‌های التهابی و مزمن ثابت شده است.با توجه به شرایط بیمار، تزریق گاز اوزون به روش‌های متعددی انجام میشود. برای درمان کمردرد حاد، ابتدا منشادرد و ریشه‌ی عصب درگیر مشخص شده و سپس تزریق انجام میشود. برای تعیین دقیق محل آسیب دیده از دستگاه سی آر ام فلوروسکوپی استفاده میشود. غلظت گاز اوزون برای هر بیمار متفاوت است. در صورت تزریق غلظت زیاد و بیش از نیاز بیمار عوارض بدی را ایجاد می‌کند. بنابراین در انتخاب پزشک خود دقت کنید. اوزون تراپی علاوه بر درمان کمردرد حاد، در اسپاسم و گرفتگی عضلات کمر نیز تاثیر دارد.
تزریق پی ار پی
تزریق پی ار پی یا همان پلاسمی غنی شده از پلاکت، درمان بدون جراحی جدید و بدون نیاز به بستری برای تسکین کمردرد حاد و یا بیماران مبتلا به دیسک کمر است. پلاکت‌های غنی از خون در درمان پی ارپی،PRP فرایند التیام‌بخشی، رشد سلولی و بازسازی بافت آسیب دیده را انجام می‌هد . در روش پی ار پی ، پلاکت از گلبول‌های قرمز موجود در خون گرفته شده از بیمار ، به قسمت کمر تزریق میشود . این درمان مانند اوزون تراپی، کاملا بی خطر و با حداقل عارضه است. ممکن است بیمار کمی احساس درد و سوزش پس از درمان داشته باشد که با رعایت مراقبت و دستورالعامل‌های بعد از پزشک روند درمان سریع‌تر اتفاق می‌افتد و احتمال عفونت و یا عارضه‌ای برای بیمار وجود ندارد.
ورزشهای مناسب برای درمان کمردرد حاد کدامند؟
بسیاری از حرکات کششی یوگا و پیلاتس در درمان کمردرد حاد تاثیر شگرفی دارند. برای اطمینان از درست انجام دادن این حرکات از متخصص فیزیوتراپی کمک بگیرید:
حرکت شنا
برای انجام این ورزش جهت درمان انواع کمر درد حاد:
- روی شکم خود دراز بکشید و با استفاده از ساعدهای خود از وزن بدن خود پشتیبانی کنید.
- آرنج‌های خود را به زمین فشار دهید تا به وسیله آنها بالا تنه خود را بلند کنید. همینطور که این کار را انجام می‌دهید، عضلات شکم خود را شل کنید و اجازه دهید کمر شما بدون استفاده از عضلات کمر قوس بردارد.
- همانطور که دست‌های خود را به زمین فشار می‌دهید، اجازه ندهید لگن و باسن شما به زمین بیفتد. ۱۵ تا ۳۰ ثانیه این حرکت را نگه دارید و سپس عضلات را شل کنید. این حرکت را ۲ تا ۴ بار تکرار نمایید.
ورزش دست و پای متناوب (سگ- پرنده) 
به خاطر داشته باشید: این حرکت را به آهستگی انجام دهید. سعی کنید در تمام طول تمرین بدن خود را صاف نگه دارید و اجازه ندهید یک باسن شما از دیگری پایین‌تر بیاید.
- ورزش خود را در حالی که دست‌ها و زانوهای شما روی زمین قرار دارند، آغاز کنید.
- عضلات شکم خود را سفت کنید. سپس یکی از پاهای خود را از زمین بلند کنید و آن را صاف پشت سر خود نگه دارید. مراقب باشید که اجازه ندهید لگن شما پایین بیفتد؛ زیرا این امر باعث چرخش تنه شما میشود.
- ۶ ثانیه در این وضعیت باقی بمانید؛ سپس پای خود را پایین بیاورید و پای دیگر را بلند کنید.
- این حرکت را ۸ تا ۱۲ بار روی هر پا استفاده کنید. سعی کنید هر بار ۱۰ تا ۳۰ ثانیه حرکت را نگه دارید.
- اگر با بلند کردن یکی از پاهای خود احساس پایداری و ثبات و امنیت می‌کنید، می‌توانید همزمان با پای خود، دست طرف مقابل آن را نیز از جلوی بدن خود دراز کنید.
- این یک ورزش مناسب برای درمان کمردرد حاد و مزمن است
حرکت زانو به قفسه سینه
برای انجام این ورزش جهت کاهش انواع کمر درد:
- روی کمر خود دراز بکشید. در حالی که زانوها را خم کرده و کف پاهای شما روی سطح زمین قرار دارد.
- یکی از زانوهای خود را به سمت قفسه سینه بکشید. در حالی که پای دیگر شما صاف روی زمین قرار دارد.
- بخش پایینی کمر خود را فشرده شده به زمین نگه دارید و حداقل ۱۵ تا ۳۰ ثانیه در این وضعیت باقی بمانید.
- بدن خود را شل کنید و زانوی خود را به پایین و به موقعیت اولیه بازگردانید.
- این حرکت را روی پای دیگر خود انجام دهید و آن را روی هر پا دو تا چهار بار تکرار کنید.
- برای دستیابی به کشش بیشتر در حین کشیدن زانو به سمت قفسه سینه، کف پای خود را چسبیده به زمین نگه دارید.
عمل بسته کمردرد حاد: جراحی حداقل تهاجمی کمر
عمل جراحی ستون فقرات به شکل سنتی معمولاً با عنوان «عمل جراحی باز ستون فقرات» انجام میشود. این عبارت به این معنا است که ناحیه‌ای که تحت عمل جراحی قرار می‌گیرد با یک برش طولانی باز میشود تا جراح بتواند آناتومی را مشاهده کرده و به آن دسترسی داشته باشد. با این حال سال‌های اخیر با پیشرفت‌های فناوری این امکان فراهم شده است تا با استفاده از یک روش جراحی با حداقل تهاجم، مشکلات کمر و گردن درمان شوند.
از آنجا که جراحی ستون فقرات با حداقل تهاجم (MISS) مستلزم زدن برش زیادی نیست، از وارد شدن آسیب قابل توجه به عضلات اطراف ستون فقرات جلوگیری می‌کند. به طور معمول چنین جراحی منجر به درد کمتر پس از عمل و بهبودی سریع‌تر میشود.
مداخلات مربوط به عمل جراحی ستون فقرات با حداقل تهاجم، درست مانند همان مداخلاتی است که در جراحی سنتی باز انجام میشود. عمل جراحی ستون فقرات معمولاً فقط در مواردی توصیه میشود که یک دوره درمان غیر جراحی- مانند مصرف دارو و فیزیوتراپی- علائم دردناک ناشی از مشکل کمر شما را تسکین نداده باشد. به علاوه عمل جراحی تنها در صورتی در نظر گرفته میشود که پزشک بتواند منبع دقیق درد مانند دیسک کمر یا تنگی کانال نخاعی را مشخص کند .
چندین تکنیک جراحی با حداقل تهاجم وجود دارد: مولفه مشترک بین همه آنها استفاده از برش‌های کوچکتر است که باعث وارد شدن آسیب کمتری به عضلات می‌شوند. از روش‌های جراحی با حداقل تهاجم میتوان برای مشکلات معمول مانند دکمپرشن کمر و فیوژن ستون فقرات استفاده کرد. عمل دکمپرشن با برداشتن بخش‌هایی از دیسک فتق و استخوان، فشار اعصاب ستون فقرات را کاهش می‌دهد. عمل فیوژن ستون فقرات، مشکلات مربوط به استخوان‌های کوچک ستون فقرات (مهره‌ها) را اصلاح می‌کند. ایده اصلی که در پس این عمل جراحی قرار دارد جوش دادن مهره‌های دردناک با یکدیگر است تا بتوان آنها را به یک استخوان محکم واحد تبدیل کرد.
چگونه میتوان از بدتر شدن کمردرد حاد پیشگیری کرد؟
با هر دوره طولانی‌مدت عدم تحرک، استفاده از یک برنامه تمرینات کم‌اثر برای جلوگیری و درمان کمردرد حاد توصیه میشود. ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی، شنا یا دوچرخه‌سواری ثابت به مدت ۳۰ دقیقه در روز می‌توانند به افزایش قدرت و انعطاف پذیری عضلات کمک کنند. ورزش یوگا نیز میتواند باعث کشش و تقویت ماهیچه‌ها و بهبود وضعیت بدن شود. برای دریافت یک لیست از ورزشهای کم‌اثر و مناسب که به‌طور خاص برای تقویت عضلات کمر و شکم طراحی شده‌اند، با یک پزشک مشورت کنید.
- همیشه قبل از ورزش کردن یا انجام فعالیت‌های بدنی شدید، حرکات کششی را انجام دهید. ناحیه لامبر کمر هنگام کاهش انحناها میتواند به راحتی وزن بدن یک فرد را تحمل کند. هنگامی که در وضعیت ایستاده قرار دارید، وزن خود را روی پاهای خود متعادل کنید.
- اطمینان حاصل کنید که سطوح کار در خانه یا محل کار در ارتفاع مناسبی قرار دارند.
- هنگام کار کردن، روی صندلی با پشتی مناسب و اندازه و ارتفاع مناسب بنشینید. شانه‌های خود را عقب نگه دارید. موقعیت نشستن خود را به شکل مداوم تغییر دهید و هر چند مدت یکبار اطراف دفتر خود راه بروید و یا عضلات خود را کشش دهید تا تنش کاهش پیدا کند. یک بالش یا حوله درهم پیچیده شده را پشت کمر خود قرار دهید تا پشتیبانی مناسب برای ناحیه لامبر کمر فراهم شود. در طول دوره نشستن طولانی مدت، پاهای خود را با قرار دادن روی یک کرسی یا توده کتاب بالاتر قرار دهید تا آویزان نباشند.
- کفش‌هایی با پاشنه کوتاه و راحت بپوشید.
- روی یک طرف بدن خود در حالی که زانوها را مانند جنین در شکم خود جمع کرده‌اید، بخوابید زیرا این موقعیت میتواند به باز شدن مفاصل درون ستون فقرات کمک کرده و با کاهش انحنای ستون فقرات فشار را تسکین دهد. همیشه روی یک سطح محکم بخوابید.
- سعی نکنید اجسام بسیار سنگین را بلند کنید. هنگام بلند کردن اجسام از زانوهای خود برای بلند کردن آنها کمک بگیرید و در حالی که عضلات شکم خود را به داخل کشیده‌اید و سرخود را پایین و مستقیماً در راستای کمر خود نگه داشته‌اید، آنها را بلند کنید. هنگام بلند کردن اشیا، آنها را نزدیک بدن خود نگه دارید. هنگام بلند کردن اجسام کمر خود را نچرخانید.
- برای کاهش اضافه وزن و جلوگیری از چاق شدن، خصوصاً در ناحیه اطراف کمر که باعث وارد شدن فشار بیشتر به عضلات کمر میشود، رژیم غذایی مناسبی داشته باشید. یک رژیم غذایی حاوی مقادیر روزانه کافی کلسیم فسفر و ویتامین دی به افزایش رشد سلول‌های استخوانی جدید کمک می‌کند.
- سیگار کشیدن را ترک کنید. مصرف دخانیات باعث کاهش جریان خون در ستون فقرات پایینی کمر میشود که این امر میتواند در تخریب دیسک‌های ستون فقرات نقش داشته باشد. استعمال سیگار همچنین خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش داده و باعث اختلال در بهبودی میشود. سرفه کردن به دلیل مصرف زیاد سیگار نیز میتواند باعث کمردرد شود.
