دکتر فوق تخصص درد در زمینه ارزیابی، تشخیص و درمان انواع مختلف درد دارای تخصص و تجربه می‌باشد. در واقع دکتر فوق تخصص درد از علت ایجاد انواع درد آگاه است و جهت تشخیص عارضه از آزمایش استفاده می‌کند. دکتر فوق تخصص درد همچنین جهت درمان درد روش‌هایی مانند انسداد عصبی، تزریق نخاعی و تزریق در نقاط ماشه‌ای را به کار می‌گیرد. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که دکتر فوق تخصص درد تنها داروی مُسکن تجویز می‌کند، در حالی که این مطلب صحت ندارد. در حقیقت دکتر فوق تخصص درد با در نظر گرفتن جنبه‌های جسمانی و ذهنی به تسکین درد کمک می‌کند. فیزیوتراپی، روان‌درمانی، کاردرمانی و توان‌بخشی از جمله روش‌هایی است که برای درمان بیماران استفاده می‌شود. برخی از دکترهای فوق تخصص درد از رویکردهایی مانند یوگا، ماساژ و طب سوزنی نیز استفاده می‌کنند.
جهت دریافت مشاوره با دکتر فوق تخصص درد و یا رزرو نوبت در مطب دکتر امیر مویدنیا، با شماره تلفن‌های ۰۹۱۳۵۴۸۴۱۰۶ – ۰۳۱۳۶۲۹۳۵۷۵ تماس حاصل فرمایید.
دلایل مراجعه به دکتر فوق تخصص درد
در برخی از مواقع مراجعه به دکتر فوق تخصص درد الزامی می‌باشد. در این قسمت دلایل اصلی مراجعه جهت رفع درد شرح داده می‌شوند.
در صورت بروز درد مزمن، مراجعه به متخصص درد الزامی می‌باشد
در صورت بروز درد برای مدت بیش از 6 ماه، به مراجعه به متخصص درد نیاز می‌باشد. درد مزمن معمولاً در اثر بروز یک عارضه ایجاد می‌شود. داروهای مُسکن بدون نیاز به نسخه پزشک می‌توانند به طور موقتی سبب تسکین درد شوند ولی عارضه اصلی را درمان نمی‌کنند. در برخی از مواقع، عارضه اصلی در اثر مشکلات جسمی یا روانی ایجاد می‌شود و در نتیجه این نوع مشکلات نیز بایستی در نظر گرفته شوند. دکتر فوق تخصص درد در رفع این مشکلات به بیمار کمک می‌کند.
دکتر فوق تخصص درد تمامی عوامل مؤثر در بروز درد را در نظر می‌گیرد
یک تخصص‌پزشک درد، عامل اصلی ایجاد درد را تشخیص می‌دهد و درمان می‌کند. به عنوان مثال، برخی از انواع درد ناشی از التهاب مفاصل است. علاوه بر این، التهاب مفصل ممکن است ناشی از چاقی باشد و افسردگی نیز می‌تواند در افزایش وزن بیمار تأثیرگذار باشد. با در نظر گرفتن همه عواملی که منجر به ایجاد درد شده‌اند، تخصص‌پزشک درد به تسکین درد بیمار کمک می‌کند.
دکتر فوق تخصص درد با استفاده از رویکردهای مختلف درمانی، عامل ایجاد درد را درمان می‌کند
بسیاری از دکترها تنها در یک رشته خاص تخصص دارند؛ در حالی که فوق تخصص درد معمولاً در چندین زمانه دارای تخصص است. برای مثال دکتر فوق تخصص درد هم در زمینه طب مداخله‌ای و هم طب عملکردی تخصص دارد. طب مداخله‌ای سبب بازیابی عملکرد بدن می‌شود. طب عملکردی در واقع مکمل طب مداخله‌ای است و ارائه مراقبت‌های همه‌جانبه از بیمار را امکان‌پذیر می‌سازد.
بسیاری از عارضه‌های مزمن توسط دکتر فوق تخصص درد قابل درمان هستند
با توجه به وجود انواع مختلف دردهای مزمن، عارضه‌های مزمن متعددی نیز وجود دارند. دکتر فوق تخصص درد قادر است که این عارضه‌ها را تشخیص داده و درمان کند. برخی از این عارضه‌ها شامل گردن‌درد مزمن و یا کمردرد مزمن، فشردگی اعصاب، فیبرومیالژیا، التهاب مفاصل، سیاتیک و بیماری تخریبی دیسک می‌باشند. دکتر فوق تخصص درد در درمان چاقی، اضطراب، افسردگی و استرس نیز می‌تواند به بیمار کمک کند.
جهت مراجعه به دکتر فوق تخصص درد، به معرفی از جانب پزشک دیگر نیازی نمی‌باشد
بیمار می‌تواند جهت تشخیص عارضه و درمان درد بدون نیاز به معرفی، به طور مستقیم به دکتر فوق تخصص درد مراجعه کند.
چگونه فوق تخصص درد، علت درد بیمار را تشخیص می‌دهد؟
پیش از درمان درد بیمار توسط دکتر فوق تخصص درد، علت اصلی بروز درد بایستی مشخص شود. در برخی از مواقع امکان دارد علت ایجاد درد مشخص باشد. در صورت وجود درد مزمن، امکان دارد علت درد مشخص نباشد و تشخیص علت بروز درد را دشوار کند. فوق تخصص به این منظور از سابقه پزشکی بیمار، معاینه جسمانی و مطالعات عصب‌شناختی استفاده می‌کند.
ارزیابی کامل و دقیق وضعیت جسمانی بیمار
دکتر فوق تخصص درد عارضه و سابقه پزشکی بیمار را به طور کامل و دقیق بررسی می‌کند. دکتر زمان بروز درد، نوع درد، فعالیت‌هایی که سبب افزایش یا کاهش درد می‌شوند و روش‌های درمانی که بیمار قبلاً از آن‌ها استفاده کرده است را ارزیابی می‌کند.
معاینه جسمانی و آزمایش‌های عصب‌شناختی
در معاینه جسمانی، تخصص‌پزشک درد علائم حیاتی مانند تنفس، ضربان قلب و فشار خون بیمار را ارزیابی می‌کند. همچنین، با استفاده از آزمایش‌های عصب‌شناختی، تخصص‌پزشک درد قابلیت‌های حسی و حرکتی بیمار را شامل واکنش، تعادل، توانایی راه رفتن، قدرت و تون عضلانی را بررسی می‌کند.
دیگر آزمایش‌های تشخیصی
در صورت نیاز به تشخیص دقیق‌تر، متخصص درد از سایر تست‌های تشخیصی از جمله موارد زیر استفاده می‌کند:
- تصویربرداری با اشعه ایکس یک روش متداول جهت بررسی ساختارهای استخوانی بدن است.
- سی تی اسکن یک روش تصویربرداری سه‌بعدی است که برای ارزیابی بافت‌های نرم و استخوان استفاده می‌شود.
- ام آر آی (تصویربرداری تشدید مغناطیسی) یک ابزار تصویربرداری قدرتمند می‌باشد. ام آر آی معمولاً برای ارزیابی ساختار اسکلتی- عضلانی استفاده شده و جزئیات دقیقی در مورد استخوان‌ها و بافت‌های نرم ارائه می‌دهد.
- در روش پت اسکن (توموگرافی انتشار پوزیترون) از مقادیر کم ایزوتوپ‌های رادیواکتیو جهت ارزیابی تغییرات بافت در سطح سلولی استفاده می‌شود. این آزمایش در زمان احتمال وجود سرطان به کار برده می‌شود.
- دیسکوگرافی برای بررسی دیسک‌های بین مهره‌ای به عنوان منشأ اصلی درد استفاده می‌شود. این روش ساختار دیسک‌ها را ارزیابی کرده و امکان دارد جهت همانندسازی درد کمر یا پا مورد استفاده قرار گیرد. در این روش ماده کنتراست در دیسک مورد نظر تزریق شده و توسط اشعه ایکس یا سی تی اسکن مورد بررسی قرار می‌گیرد.
- مطالعه هدایت عصبی جهت ارزیابی انتقال تکانه‌های عصبی در امتداد عصب استفاده می‌شود. این روش به تشخیص آسیب‌دیدگی عصبی، میزان آسیب‌دیدگی و یا تشخیص از بین رفتن عصب کمک می‌کند.
- الکترومیوگرافی از تحریک عصبی به منظور ارزیابی فعالیت الکتریکی درون فیبرهای عضلانی استفاده می‌کند. این روش جهت بررسی واکنش عضلانی و تشخیص آسیب‌دیدگی و عارضه‌های عضلانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. الکترومیوگرافی به تشخیص بین اختلال عضلانی و عصبی کمک می‌کند.
معمولاً مطالعه هدایت عصبی و الکترومیوگرافی با همدیگر استفاده می‌شوند؛ اگرچه امکان دارد مطالعه هدایت عصبی بدون الکترومیوگرافی مورد استفاده قرار گیرد.
گزینه‌های مختلف درمان دردهای مزمن
در صورت وجود درد مزمن، بایستی با دکتر فوق تخصص درد در مورد گزینه‌های درمانی مشورت شود. این گزینه‌ها شامل:
مصرف دارو
داروهای بدون نیاز به نسخه پزشک مانند استامینوفن و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) و همچنین داروهای قوی‌تر مانند مُسکن‌های مخدر به کاهش درد کمک می‌کنند. داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد تشنج و استروئیدها نیز می‌توانند سبب تسکین درد شوند. امکان دارد دکتر فوق تخصص جهت رفع درد از چند نوع دارو استفاده کند. برخی از این داروها مانند مُسکن‌های مخدر می‌توانند اعتیادآور باشند؛ و داروهای دیگر ممکن است دارای عوارض جانبی باشند یا با یکدیگر تداخل داشته باشند؛ در نتیجه تجویز داروها بایستی توسط دکتر فوق تخصص درد معتبر و با تجربه انجام شود.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی در رفع برخی از انواع درد بسیار مؤثر می‌باشد. در فیزیوتراپی از تمارین ویژه ورزشی جهت تقویت یا کشش عضلات و تسکین درد استفاده می‌شود. دکتر فوق تخصص درد جهت طرح‌ریزی برنامه درمانی با متخصص فیزیوتراپی، جراح ارتوپدی یا متخصص طب فیزیکی همکاری می‌کند.
روش‌های درمانی مکمل
استفاده از روش‌هایی مانند طب سوزنی، ماساژ، مراقبه یا درمان شناختی- رفتاری در برخی از افراد سبب تسکین درد می‌شود.
- طب سوزنی یکی از روش‌های درمانی سنتی می‌باشد. در این روش سوزن‌های کوچکی در نقاط خاصی وارد پوست می‌شوند. طب سوزنی سبب بازیابی تعادل در بدن شده و با آزادسازی مواد طبیعی تسکین‌دهنده درد سبب بهبود عارضه می‌شود. این روش در برخی از افراد سبب کاهش شدت درد و بهبود عملکرد جسمانی می‌شود.
- ماساژ – این روش برای بهبود آسیب‌دیدگی‌های بافت نرم مناسب می‌باشد و در صورت وجود درد در مفاصل نباید از این روش استفاده شود. ماساژ به کنترل درد کمک می‌کند ولی استفاده از آن به عنوان یکی روش درمانی بلندمدت توصیه نمی‌شود.
- روش‌های کنترل استرس – شامل مراقبه (مدیتیشن) و یوگا
- درمان شناختی رفتاری – این روش به تغییر و کنترل افکار و در نتیجه تغییر احساس و رفتار بیمار در ارتباط با درد کمک می‌کند. درمان شناختی رفتاری روش موثری جهت یادگیری کنترل درد مزمن محسوب می‌شود.
تغییر در نحوه زندگی
تغییر در سبک زندگی می‌تواند به کنترل و تسکین درد کمک کند. برای این منظور، باید سیگاری را کنار بگذارید و توجه کنید که وزن مناسبی را حفظ کنید تا فشار زیادی بر لگن و زانوها وارد نشود. همچنین، استفاده از یک رژیم غذایی سالم و انجام ورزش نیز در جلوگیری از بروز درد مؤثر است.
روش‌های درمانی پزشکی
در برخی از مواقع درد مزمن با استفاده از مصرف دارو و یا روش‌هایی مانند فیزیوتراپی درمان نمی‌شود. در این صورت بایستی از روش‌های دیگری جهت تسکین و جلوگیری از بروز مجدد درد استفاده شود. برخی از این روش‌ها جهت بهبود درد مزمن شامل موارد زیر می‌باشند:
- امواج رادیویی – در روش ابلیشن (سوزاندن) با فرکانس رادیویی، یک سوزن نزدیک عصب ایجادکننده درد وارد شده و عصب با استفاده از جریان الکتریکی ایجاد شده توسط امواج رادیویی سوزانده می‌شود. این روش سبب تسکین درد شده و تأثیر درمان برای مدت یک سال ماندگار می‌باشد.
- بلاک عصبی – با استفاده از تصویربرداری با اشعه ایکس، دکتر فوق تخصص درد از تزریق داروی بی‌حس‌کننده جهت تسکین درد و یا جلوگیری از بروز درد مزمن استفاده می‌کند. محل تزریق به منشأ و نوع درد بستگی دارد. برای مثال، درد در دست یا صورت می‌تواند با بلاک عصبی در گردن بهبود پیدا کند. امکان دارد جهت تسکین درد به چند نوبت تزریق و تکرار درمان نیاز باشد.
- تحریک الکتریکی عصب از راه پوست – تحریک الکتریکی به منظور تسکین موقتی درد خصوصاً برای انواع دردهای عضلانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش با ارسال سیگنال‌های الکتریکی به ناحیه دردناک به بهبود درد کمک می‌کند. تحریک الکتریکی عصب از راه پوست با ایجاد اختلال در سیگنال‌های عصبی به مغز و یا تحریک تولید اندورفین سبب تسکین درد می‌شود.
- تحریک طناب نخاعی – در روش تحریک نخاعی از یک ابزار مشابه ضربان‌ساز قلب جهت جایگزینی درد با احساس قابل تحمل (احساس مشابه گزگز یا ماساژ) استفاده می‌شود. دکتر فوق تخصص درد این ابزار را در قسمت پایین کمر کار می‌گذارد. این ابزار به سیم‌های کوچکی که در کانال نخاعی قرار دارند متصل می‌شود. در زمان بروز درد، بیمار می‌تواند با استفاده از ابزار کنترل، سیگنال مورد نظر را به ناحیه دردناک ارسال کند. این روش به تسکین کمردرد و همچنین بهبود نوروپاتی آسیب‌دیدگی عصبی در پاها که باعث بی‌حسی و درد می‌شود و در افراد مبتلا به دیابت شایع است کمک می‌کند.
- پمپ درد – پمپ درد جهت انتقال داروی ضد درد به طناب نخاعی استفاده می‌شود. این روش باعث ایجاد عوارض جانبی که معمولاً با مصرف داروهای خوراکی بروز می‌کنند، نمی‌شود. پمپ ضد درد در بیشتر مواقع توسط افراد مبتلا به سرطان و همچنین در افرادی که مصرف داروهای خوراکی باعث بروز عوارض جانبی برای آن‌ها می‌شود، استفاده می‌شود.
- تزریق سلول‌های بنیادی – در این روش سلول‌های بنیادی از مغز استخوان بیمار استخراج شده و به محل مورد نظر مانند کمر که در اثر تخریب بافت دردناک شده است، تزریق می‌شود. سلول‌های بنیادی سبب ساخت بافت جدید و سالم شده و در نهایت باعث بهبود درد می‌شود.
